Dr. Yıldız Önen: Sığınmacılara mültecilik hakkı verilmeli

İSTANBUL - Bazı partilerin kışkırtıcılığı ve ekonomik kriz nedeniyle göçmenlerin ırkçılığa maruz kaldığını belirten Sığınmacı Hakları Platformu üyesi Dr. Yıldız Önen, "Sığınma bir insan hakkıdır. Sığınmacılara mülteci olmak hakkı verilmesi gerekir" dedi.
 
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Bürosu (UNHCR) Mayıs 2024 raporunun verilerine göre dünya çapında en az 120 milyon kişi zulüm, çatışma, şiddet veya insan hakları ihlalleri sonucu zorla yerinden edildi. Bunlardan 43.4 milyon mülteci, 63.3 milyon iç göçe maruz kalmış insan, 6.9 milyon sığınmacı konumunda olarak yer alıyor. Göç yollarında ve gittikleri ülkelerde pek çok hak ihlaliyle karşı karşıya kalırken, onların durumunu gündemleştirmek için çeşitli günler oluşturuldu. Bu kapsamda 14 ile 21 Haziran tarihleri "Göç Haftası" olarak belirlenirken, 2000'de Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 20 Haziran ise "Dünya Mülteciler Günü" olarak ilan edildi.
 
Dünya genelinde artan göçmen karşıtlığı politika ve platform olarak çalışmalarını Mezopotama Ajansı'na (MA) değerlendiren Sığınmacı Hakları Platformu üyesi Dr. Yıldız Önen, mülteci ve sığınmacı kavramının ayrı olduğuna işaret ederek, "Mülteci kavramı, BM'nin 1951'deki sözleşmesi gereği yasal bir statü. Bu statüye sahip olanlar statüyle birlikte mülteci olarak kabul edildiğiniz ülkede size gerekli hakların sağlanması gerekiyor. Bizim bütün sığınmacılar için savunduğumuz hak da mülteci hakkıdır. BM'ye göre mülteci, kendi vatandaşı olduğu ülkede siyasi, kuraklık, savaş sebebiyle o ülkede ikamet edemediği için başka bir ülkeye gitmek zorunda kalan ve o ülkede yaşam olanakları sağlanan kişidir. Göçmenlik daha genel bir kavram örneğin aynı ülke içerisinde de göç edebilirsiniz ya da iş imkanları, okuma imkanları, başka bir ülkede yaşamak istediğiniz için göçmen olabilirsiniz. Bunun hukuki bir statüsü de yok. Sığınmacı ise kendi bulunduğu ülkede yaşam olanaklarına sahip olmadığı için başka bir ülkeye sığınmışınızdır, ama sığındığın ülkede size yasal bir statü sağlanmıyor. Türkiye'de bu 3 kavram birbirine çok karıştırılıyor" ifadelerini kullandı. 
 
DOĞU VE BATI AYRIMCILIĞI ŞERHİ
 
Türkiye'nin BM'nin 1951'deki sözleşmesinde şerhi bulunduğu ifade eden Yıldız Önen, "Bu şerhe göre Batı'dan gelenler mülteci başvurusunda bulunabilir, Doğu'dan geldiğinizde ise bunlar mültecilik başvurusunda bulunamıyor" dedi. 
 
En büyük göçmen krizinin Sudan, Suriye, Afganistan gibi ülkelerde olduğunun hatırlatan Yıldız Önen, göçler savaş, açlık, ekonomik gibi gerekçelerden kaynaklandığını söyledi. Göç yollarında çeşitli zorlukların olduğunu bunlardan birinin "geriye itme" kavramı olduğunu vurgulayan Yıldız Önen, "20, 30 yılda sınırlardan polis ve askerlerin gelen göçmenleri geri ittirdikleri bir süreç bu. Yunanistan ile Türkiye sınırında bu çok yaşandı. Üstlerindeki kıyafetleri alınanlar, pasaportları alınanlar oldu. Yine kaçak göçmen durumu çok ciddi sorunlara sahip. Parayla kaçak göç ettiğinizi sanıyorsunuz, sizi Yunanistan, Almanya, Fransa yerine Türkiye'de herhangi bir yerde bırakıyorlar. Sınırlarda çitler, mayınlar var, duvarlar örülüyor. Bütün bunlar başka bir ülkeye sığınma hakkına sahip olabilmenizin önünde engel oluyor. Donarak ölenler, ciddi şekilde tacize uğrayanlar, yollarda başlarına pek çok kötü olay gelenler. Akdeniz artık ölüm denizi olarak anılıyor.  On binlerce insan Akdeniz'den İtalya, Yunanistan, Fransa'ya geçmeye çalışırken boğularak, ölüyorlar" diye konuştu. 
 
SİYASET ARENASINDA IRKÇILIK
 
2008'den bu yana büyüyen ırkçılığın temel hedeflerinden birinin göçmenler olduğunu kaydeden Yıldız Önen, Türkiye, ABD, Japonya, Avrupa ülkelerinde ırkçı partilerin arttığını anımsattı. Zafer Partisi'nin son seçimlerde aldığı yüzde 5 oyun ırkçılığın bir göstergesi olduğunu dile getiren Yıldız Önen, "Bu sadece ırkçı partilerle sınırlı değil. Çünkü ırkçı partiler diğer siyasi partilerinde sağa kaymasına sebep oluyor. Bu son ikinci tur seçimlerinde Kemal Kılıçdaroğlu'nun meşhur 'Suriyeliler gidecek' afişleriyle güne uyanmış olmamız bu ırkçılığın ne kadar yaygınlaşabildiğini gösteriyor. Son olarak ABD'de olanlar çok çarpıcı. ABD Başkanı Donald Trump'ın en büyük vaadi 'Amerikan işçi sınıfına sizin işlerinizi alan göçmen işçileri sınır dışı edeceğim' taahhüdüydü. Şimdi bu sözü yerine getirmeye çalışıyor.  Göçmen Muhafaza Ofisi, günde 3 bin göçmeni sınırı dışı etmek için çaba sarf ediyor. Bunun içinde pek çok işyerini vesaire basıyor ve bölgede ciddi sorunlara neden oldu. En son Los Angeles'ta Kaliforniya Valisi günde 3 bin göçmenin sınır dışı edilmesini kabul etmediği için dışarıdan muhafızlar gönderildi ve orada ciddi çatışmalar yaşandı. Ama göçmenlerin sınır dışı edilmesine karşın hem ABD hem Avrupa'da büyük gösteriler yapılıyor. Bir yandan ırkçılık yükseliyor, ama bir yandan da göçmenlerle dayanışan insanların sayısında da büyük bir artış var" ifadelerini kullandı. 
 
'IRKÇILIĞIN NEDENİ EKONOMİK KRİZ'
 
Irkçılığın dünyada yükselişinin nedeninin ekonomik kriz olduğunun dile getiren Yıldız Önen, dünyadaki en büyük ikinci ekonomik krizin yaşandığını kaydetti. Yıldız Önen, "Birin ekonomik kriz 1'inci Dünya Savaşı'ndan sonra faşizme giden 2'nci Dünya Savaşı'na giden yolu açmış olan krizdi. Irkçılığın hem ABD hem Türkiye'deki 'Onlar bizim işlerimizi yapıyorlar' sloganıdır. Mesela Türkiye'de 'Sınavsız okula gidiyorlar, parasız sağlık hizmetlerinden yararlanıyorlar, Kızılay binlerce para veriyor, aylık yardım alıyorlar' gibi yanlış bilgilerle bu ekonomik krizin sebebi göçmenlermiş gibi ve göçmenler gittiğin de ekonomik kriz çözülecekmiş gibi politikacıların yaptığı yanlış bilgilendirme sonucunda ırkçılık yükseltiliyor. 1990'larda da Türkiye'de iç göç yaşandığında yani Kürtler Batı'ya göç ettiğinde aynı tür linç girişimlerini yaşamıştık. Mevsimlik işçileri yine Kürt işçilere dönük saldırılar devam ediyor" şeklinde konuştu. 
 
MÜLTECİLER SÖZLEŞMESİ
 
Sığınmanın bir temel insan hakkı olduğunun altını çizen Yıldız Önen, BM'nin 1951'de çıkardığı Mülteciler Sözleşmesi'nin bütün dünya tarafından tanınması gerektiğini vurguladı. Yıldız Önen, "Mültecilere her türlü koşulun sağlanması gerekiyor. Kaçak göçmenlikle mücadele göçmenleri sınır dışı ederek değil, göçmenlere düzgün bir mültecilik hakkı verilerek, bu sorun çözülebilir. Bu yapılanlar göçmenlerin sayısını artırır. Çünkü siz gerekli hakları vermezseniz onlar da kaçak göçmen olarak gelir" diye belirtti. 
 
SIĞINMACI HAKLARI PLATFORMU NELER YAPACAK?
 
Göçmen Haftası'na ilişkin çeşitli etkinlikleri yapacaklarını, göçmenlere dair rapor hazırladıklarını belirten Yıldız Önen, raporlarda davaları örnek vaka olarak yer vereceklerini kaydederek, şöyle devam etti: "En önemli sorun Göç İdaresi’nin bir bakanlık olarak çalışamaması. Göç dediğimiz de birçok sorunu bir arada bulunduruyor. Eğitim, sağlık, güvenlik… Göç İdaresi, göçmenlerle ilgilenebilecek bir yeterliliği yok. O yüzden Göç İdaresi'nin bir bakanlığa dönüşmesini ve diğer bakanlıklarla koordineli olarak çalışmasını talep ediyoruz. Yine Geri Gönderme Merkezlerinin (GGM) şeffaf hale gelmesi gerekiyor. Çalışma izinleri, sağlığa erişim için çeşitli bir raporumuz olacak. Raporumuz sorunları ve çözüm önerileri sunacak. Sığınma bir insan hakkıdır. Sığınmacılara mülteci olmak hakkı verilmesi gerekir."
 
MA / Ömer İbrahimoğlu
 

Diğer başlıklar

14/07/2025
23:20 'Demokratik Toplum Buluşmaları’ sürüyor
22:40 ODTÜ’de '33 Düş Yolcusu' yürüyüşü: 33’ler yaşıyor
22:07 Tülay Hatimoğulları’ndan ‘ittifak’ iddialarına yanıt: Kesinlikle böyle bir şey yok
20:15 BM raporu: Türkiye'nin yüzde 88'i çölleşme riskiyle karşı karşıya
19:21 Kürtçe müzik nedeniyle darp edilenler için açıklama
18:29 İsrail ordusu Süveyde’de Suriye tanklarını bombaladı
18:13 KDP-YNK toplantısı sona erdi
18:04 KESK’ten işten atılan işçilere ziyaret
17:42 DEM Parti İmralı Heyeti Adalet Bakanı ile görüşecek
17:19 Muhittin Böcek hastaneye kaldırıldı
16:53 Licê kırsalında yangın
16:48 14 Temmuz direnişçileri birçok kentte anıldı
16:40 Adliye nezaretinde tutsağa asker şiddeti
16:38 DEM Parti İmralı Heyeti’nden ‘görüşme notu’ açıklaması
16:29 Kürtçe şarkı gerekçesiyle şiddet uygulayan polisler hakkında İHİK’e başvuru
16:05 DBP: Kürtçe şarkı dinleyen aileyi darp eden polisler açığa alınmalı
15:57 Kongra Star: Suriye’nin teminatı demokratik adem-i merkeziyetçiliktir
15:36 Polis şiddetine maruz kalan avukattan suç duyurusu
15:19 Ahmet Özer’e ‘kent uzlaşısı’ davasından tahliye
15:12 Metro Merkezi: 6 ayda 100 kişi gözaltına alındı
14:34 Kürtçe şarkı dinledikleri için darp edilen 3 kişiye tutuklama talebi
14:17 KESK 30 ilde sahaya iniyor
14:05 MEBYA-DER Şirnex’te yeni yönetimini belirledi
13:31 Türkiye 'kötü enflasyon' sıralamasında dünya 6’ncısı
13:14 595 bin genç eğitim ve iş bulma umuduyla göç etti
12:50 QSD: Süveyda'da derhal ateşkes sağlanmalı
12:18 Kanser tedavisi gören gazeteci hayatını kaybetti
12:05 KDP ve YNK arasında üst düzey toplantı
11:57 Şebnem Korur Fincancı: Meclis'te kurulacak komisyonda STÖ'ler de olmalı
11:33 Ölen asker için verilen tazminat HPG’lilerin ailelerinden istendi
10:35 Süveyda’da çatışma: 37 ölü
10:32 İngiltere'de Palestine Action'a yasak: Haksız bir yasa çıkarıldı
10:19 Endonezya'da 6.7 büyükliğünde deprem
09:14 İzmir'de yangın karayoluna ulaştı
09:02 Cilbiya ve Biliga'da günde 270 ton ağaç kesiliyor
09:01 Pirsûs’ta yaralandı, adalet mücadelesinde tutuklandı
09:01 DBP, DEVA, SAADET: Komisyon ve hukuki adım süreci uzatılmamalı
09:00 Wanlılardan devlete çağrı: Söz değil resmiyet bekliyoruz
09:00 14 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
09:00 İmralı Heyeti'nin Özel ve Bahçeli ile görüşme tarihi belli oldu
08:18 ‘Demokratik Toplum’ buluşmasında halkın önerileri alındı
08:10 Şile Belediye Başkanı tutuklandı
13/07/2025
22:17 DEM Parti’den 4 kentte halk buluşmaları
21:38 14 Temmuz direnişçileri anıldı: Mücadele devam ediyor
21:08 Alçiçek 16 yıl sonra memleketinde karşılandı
20:37 Dîlok'ta Pirsûs anması
20:27 Özerk Yönetim’den Şam yönetimi ile görüşmelere ilişkin açıklama
19:47 TJA ve DEM Parti’den İzmir’de kadın atölyesi
19:39 İzmir Urla’da ormanlık alanda yangın
19:25 Meteorolojiden ‘sıcak hava dalgası’ uyarısı
18:41 İsrail’in saldırılarında 24 saatte 139 Filistinli ölü
18:02 Erdoğan: Yeni dönem tüm siyasi aktörlere mesuliyetler yüklüyor
17:42 Mêzgêr’de orman yangını
17:32 MHP’li Yıldız’dan ‘Kürt-Türk kardeşliği’ vurgusu
17:26 ‘14 Temmuz Demokratik toplumun kıvılcımı oldu’
17:01 Kadınlar doğalarını korumak için kepçelerin önünü kesti
16:50 Hesendîn’de madene karşı direniş sürüyor
16:16 İspanya Ahmet Dikmen’i tutukladı: Türkiye’ye iade riski var
16:08 Pirsûs Katliamı’nda yaşamını yitirenler anılacak
15:48 ‘Aleviler ve Kürtler inkara karşı direndi’
15:48 Zîlan’da katledilenler anıldı
15:43 Balıkesir'de orman yangını
15:31 Tiloran Yaylası’nda ‘Demokratik Toplum’ buluşması
15:26 Qazî Mihemed Müze ve Kültür Evi açıldı
15:03 AATUHAY-DER kongresini gerçekleştirdi
14:32 Çelik Erdoğan’ın sözlerine açıklık getirdi
14:07 Tetwan Belediye Eşbaşkanları: Kürt kültürü çalışmalarımız sürecek
13:34 Gimgim’de aşure pay edildi
13:03 İran medyası: Pezeşkiyan İsrail saldırısında yaralandı
12:23 Zilan Katliamı ile yüzleşme çağrısı
12:20 TRT yönetimine yeni atamalar
12:07 Ankara’da yangın: Biri bebek 3 kişi öldü
12:01 Kartalkaya davasında 4 kişi hakkında karar
11:43 Şile Belediyesi soruşturmasında gözaltındakiler adliyeye sevk edildi
11:22 Zwanenberg’den Öcalan’ın çağrısına destek
11:03 Töreni izleyen Agirî Baro Başkanı: Bundan sonra devlet sorumluluk almalı
09:31 Jin derginin 124’üncü sayısı çıktı
09:30 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Barışı inşa etme görevi hepimizde
09:25 Hesendîn’de maden arayan şirketin ‘ÇED’ raporu ortada yok!
09:22 ‘Sayın Öcalan'ın çizdiği yol haritasına güveniyoruz’
09:21 İki çocuğu PKK'ye katıldı: Hepimizin omuzlarına büyük yük düşüyor
09:19 Êlih'te 25 bin kişiye 'Barış ve Demokratik Toplum Süreci' anlatıldı
09:18 Amedli yurttaşlar: Özgürlük ve eşitlik istiyoruz
09:17 14 Temmuz direnişinin tanıkları: O dönemin ruhu bugünleri belirledi
09:15 Tutuklu gazeteci: Halkın haber alma hakkını savunacağız
09:13 12 yıl sonra törende kızını gören anne: Barış istiyoruz
09:09 Kardeşi Ali Çiçek’i anlattı: ‘Başaracağız’ diyordu
09:08 Silah envanterinin teslim edildiği hak savunucuları rapor hazırlayacak
09:07 Korucular köylülerin arazisine el koydu iddiası
09:06 DEM Parti vekiller: Meclis çözümde etkin rol almalı
09:05 Töreni takip eden İHD Eş Genel Başkanı: Devletin bahanesi kalmadı
09:04 Besta ve Biliga'da orman kıyımının görüntüleri
09:03 Kadınlar ulusal birlik için mücadele veriyor: Hedef ulusal kongre
09:00 13 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:42 Şirnex'te 13 yaşındaki çocuğa cinsel taciz
08:41 Tetwan Festivali 16’ncı günde konserle son buldu
08:28 TJA’dan Türkmen kadınlarla süreç toplantısı
12/07/2025
23:45 Halk buluşmaları: Devlet somut adım atmalı
22:25 Leyla Zana Bafil Talabani ile bir araya geldi
21:48 Kadın Kurtuluş İdeolojisi atölyeleri sürüyor
21:33 Besê Hozat’ın annesi: Kızım barışın gelmesi için mücadele ediyor
20:19 TJA ve DEM Parti’den çocuk atölyesi
20:12 Irak Cumhurbaşkanlığı: Silah yakma töreni tarihi bir adımdır
20:09 PSAKD Amed Şubesi Aşure dağıttı: Zulme rıza zulümdür
20:07 İTÜ mezuniyetinde protesto: Kayyımlar gidecek
20:00 Kırklareli’de orman yangını
19:33 Sardes Antik Kenti ve Bin Tepeler Lidya Tümülüsleri UNESCO listesinde
18:49 33 Düş Yolcusu anıldı
18:40 15 yıl sonra tahliye edilen Kaçar: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü Kürtlerin özgürlüğüdür
18:24 Şirnex’te Hakkari Bulvarı'nın adı ''Devlet Bahçeli Bulvarı'' olarak değiştirildi
18:11 Gazze’de can kaybı 57 bin 882’ye yükseldi
18:08 AB’den ‘gümrük vergisine’ dair açıklama
17:59 Şara ve Aliyev görüştü
17:55 İran Dışişleri Bakanı Erakçi’den ‘nükleer müzakere’ açıklaması
17:17 Türkiye Amêdiye kırsalını bombaladı
16:59 2 tutsak tahliye edildi
16:29 Zîlan Katliamı paneli: Hedef inkar ve yok etmekti
16:07 İzmir'de avukata ve yurttaşlara polis şiddeti
15:57 Fırat Nebioğlu tahliye edildi
15:41 Pervin Buldan: Yanlış yere çekilmesin, bu ittifak süreç ittifakıdır
14:46 3 tutsağa özgürlük talebi: İhtiyaçlarını karşılayamayacak durumdalar
13:34 KESK'ten 'süreç' talepleri
13:28 Kayıp yakınlarının eyleminde sürece destek: Komisyon kurulsun
13:00 Korucuların kaçırdığı Kaya'dan 33 yıldır haber alınamadı
12:38 Süne ve Çakarsın için taziye
11:22 Erdoğan: Komisyon kurup sürecin yasal ihtiyaçlarını konuşacağız
11:07 İstanbul'da ekmek fiyatlarına zam geliyor
11:00 İşte tarihi törenin hazırlık görüntüleri
10:27 Dağlardan barışa uzanan yol
09:59 Tarihi tören gazetelerin ilk manşetinde
09:50 Töreni hüzün ve mutlulukla izlediler: Başkana inancımız tam
09:39 Sebahat Tuncel: Sembolik adım atıldı, hukuki ve demokratik alan açılmalı
09:32 Saliha Aydeniz: Silahların yakılması yeni bir mücadelenin başlangıcı
09:30 Genel İş yöneticileri tahliye oldu
09:29 Yangın nedeniyle 2 mahalle tahliye edildi
09:07 Ünsal: Demokratik siyaset için anayasal düzenlemeler yapılmalı
09:06 Tarihi törene tanıklık edenler umutlu: Sorumluluk herkeste
09:04 Kalp krizi geçiren hasta tutsağın tahliyesi için yeni başvuru
09:04 Yazar Karakuş: Hukuksal reform yapılırsa süreç ilerler
09:02 Zîlan Katliamı'nın üzerinden 95 yıl geçti
09:01 Botanlılar Meclis'te düzenleme bekliyor
09:00 12 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:48 Özgürlük öncüleri ateşin ışığıyla 'yeniden doğuşa' adım attı
07:55 Tetwan'da coşkulu konser
11/07/2025
23:24 Yakılan silahlar Casenê Mağarası’nda muhafaza edilecek
23:04 Halk buluşmaları: Devlet bir an önce somut adım atmalı
22:54 Mersin’de gençlerden havai fişekli kutlama
22:44 13 yıl aradan sonra tahliye edildi: Önderliğe güvenelim
21:45 Mesud Barzani: Uygun şartlar oluşursa Öcalan ile görüşme gerçekleşebilir
21:23 İmamoğlu: Sürece yapıcı desteğimiz sürecek