Soyer: Sürecin başarısı barışın toplumsallaşmasından geçer
Hikmet Çetin: Elimi taşın altına koymaya hazırım

İSTANBUL - İzmir Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Tunç Soyer, sürecin önemli olduğunu belirterek, sonuca ulaşmasının da ortak aklı hedef alan toplumsal muhalefetin güçlenmesi ve barışın toplumsallaştırılmasından geçtiğini ifade etti. CHP eski Genel Başkanı Hikmet Çetin ise, "Ben elimi taşın altına koymaya hazırım" dedi. 

MHP lideri Devlet Bahçeli'nin Kürt sorununun çözümüne yönelik başlattığı, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın "Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı"yla yeni bir evreye giren Kürt sorununun demokratik ve barışçıl çözümüne yönelik sivil toplum örgütlerinin üstlendiği girişimlerle tartışmalar sürdürülüyor. 22 Haziran'da İstanbul'da Barış İçin Toplumsal Girişim tarafından "Barışın Yolunu Açmak" adıyla düzenlediği konferans, siyasetin önemli simalarını ağırladı. Konferansa katılanlardan Cumhuriyet Halk Partisi eski Genel Başkanı Hikmet Çetin ve İzmir Belediyesi eski Başkanı Tunç Soyer, süreci Mezopotamya Ajansı'na (MA) değerlendirdi. 
 
Kaynaklarıyla Türkiye'nin zengin bir ülke olduğunu belirten eski Genel Başkan Hikmet Çetin, bu kaynakların bu güne kadar Kürt sorununa harcandığını, bunların kalkınmaya harcanması durumunda, ülkenin daha ileri bir seviyede olacağını dile getirdi. Sorunun çözümünde Meclis'i işaret eden Çetin, "Parlamentoda bir grubun kurulması lazım. O grupta partilerin güçleri oranda değil, her partinin komisyona temsilci koyacak şekilde olmalı. Sürecin şeffaf yürütülmesi ve parlamentonun da buna sahip çıkması lazım. Parlamento buna sahip çıkmadığı sürece bu iş geçmişte olduğu gibi yine yarım kalabilir. Çünkü geçmişte Sayın Cumhurbaşkanı 'Ben bunları kabul etmiyorum' dedi. Neden öyle dedi? Çünkü süreci tek bir parti yürütmeye çalışıyordu. Bunun parlamentoya mal olması lazım. Bu kadim topraklarda her kesimden insan var. Bunların birlikte yaşaması ve birlikte düşünmesi lazım. Hem içeride hem dışarıda el birliğiyle hareket etmemiz lazım. Sürecin parlamentoya mal edilmesi halinde barış sürecinin sağlıklı ilerleyeceğini tahmin ediyorum" ifadelerini kullandı. 
 
'ELİMİ TAŞIN ALTINA KOYMAYA HAZIRIM' 
 
Bazı şeylerin belirsizliğini koruduğunu ifade eden Çetin, "O silahları kim alacak, nereye gidecek? Onları kim koruyacak? Dağdaki insanlar ne olacak? Bunların ayrıntılarını düşünmek lazım.  Dağdakilere de mutlaka bir çözüm bulmamız gerek. Onların da annesi, babası, akrabaları var. Hem Kürtler hem de Türkler çok acı çekti. O nedenle en büyük zararı da bölgedeki insanlar gördü. O bölgedeki insanlar köylerini, tarlalarını kaybettiler. Bütün kaynakları mutlaka barış yolunda kullanmak lazım. Bazı kanaat önderlerinin bu iş için elini taşın altına koyması lazım. Hepimize görev düşüyor. Ben elimi taşın altına koymaya hazırım. Bu sürecin zaman içinde hal olacağını düşünüyorum. Türkiye'yi çok daha parlak bir gelecek bekliyor" diye konuştu. 
 
 'SORUN SADECE KÜRTLERLE DEVLET ARASINDA DEĞİL'
 
İzmir Büyükşehir Belediyesi eski Başkanı Tunç Soyer ise sorunun çözümü konusunda iktidarın "terörsüz Türkiye" söylemine göndermede bulunarak, Kürt sorununu bir "terör sorunu" şeklinde görmemek gerektiğini dile getirdi. Sorunun sadece devlet ile Kürtler arasında bir sorun olmadığını, toplumun tüm katmanlarına sirayet eden bir sorun olduğunu vurgulayan Soyer, "Dolayısıyla sadece terör başlığı altında değerlendirmesi mümkün olmayan bir sorun. O nedenle mutlaka barış ve demokrasi ile buluşması gerekir. Terörsüzlük, tek başına barış demek olmadığı gibi aynı zamanda demokrasi demek de değildir. Özetle, barış ve demokrasi olmaksızın 'Terörsüz Türkiye' hedefiyle başlatılan bu sürecin başarıyla tamamlanması mümkün değil. Ama bir umudumuz var. Bu süreç doğrudan doğruya devletin rehberliğinde, yöneticiliğinde, liderliğinde başlatıldı. Devlet içi birtakım unsurların veya hükümetin başlattığı bir süreç olmanın ötesinde devletin tüm ağırlığıyla sürece damgasını vurduğu bir başlangıç oldu. Buna uluslararası konjonktürün avantajlarını da eklersek, bu sürecin hiç umut karartıcı bir yanı olmadığını söyleyebilirim" şeklinde konuştu. 
 
'DEMOKRASİYLE TAÇLANDIRILMASI GEREKİYOR'
 
Sürecin başarıya ulaşması için toplumsal bilinç, toplumsal dayanışma ve ortak akıl inşasına ihtiyaç olduğunu söyleyen Soyer, "Aksi takdirde barış bir kişinin iki dudağının arasından çıkıyorsa, bir kişinin iki dudağının arasından savaşa dönüşmesi de mümkün olur. Mutlaka demokrasiyle taçlandırılması gerekiyor. Bu çok geniş katılımla, vatandaşları içine alacak şekilde dayanışmayı büyüterek yürütülmesi gereken bir süreç. Eğer böyle yürütülebilirse hem barış sürdürülebilir hale gelir hem de sadece terörsüz Türkiye hedefine sıkışmış olmakla kalmaz. Tam tersine gelecek nesillere aktarılacak ve bu ülkenin kaynaklarını, refahını çok daha adil bir biçimde paylaşılmasını mümkün kılacak bir sürece dönüşebilir" diye belirtti. 
 
İktidarın, iktidarını sürdürmek için daha çok şiddet ve baskı uyguladığı bir dönemden geçildiğine işaret eden Soyer, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ama bir taraftan da şiddetsiz, terörsüz bir Türkiye hedefini önümüze konuyor. Bu, bir paradoks. Gerçekten tek bir çıkış yolu var. O da toplumsal muhalefetin genişlemesi, ortak aklı hedef alan toplumsal muhalefetin güçlenmesi ve barışın toplumsallaştırılmasıdır. Böyle kavramsal ifade edince çok kuru kuru ve ne anlama geldiği anlaşılmayabiliyor, ama şunu söylemek istiyorum: Eğer bu ülkede barış, demokrasi olacaksa ve bunları istiyorsak unutmamamız lazım ki bunların olmamasının bedelini her birimiz ödedik ve ödemeye devam ediyoruz. Bunun bedelini hem yoksullaşarak hem özgürlüklerimiz elimizden alınarak ödedik. Eğer bunlar olmasın istiyorsak o zaman ortak bir akılla, ortak toplumsal muhalefeti büyütmek mecburiyetindeyiz. Bizi birbirimizden ayıran sebeplerden çok bizi birbirimize bağlayan sebepler olduğunu idrak etmemiz lazım. Eğer bunu idrak edersek, bizi birbirimizden ayıran sebepleri bir tarafa bırakmayı başarabiliyoruz ve bizi birleştiren o bağlar üzerinden de ortak akıl inşa edebiliyoruz demektir."
 
'MECLİS TEK BAŞINA YETERLİ DEĞİL, BU MESELE HEPİMİZİN'
 
Sürecin başarıya ulaşması için Meclis’in önemli olduğunu ancak bunun tek başına yeterli olamayacağının altını çizen Soyer, şöyle devam etti: "Meclis bir yere kadar önemli ama sadece Meclis değil. Bu meselenin memleketin kahvehanesinde de sokaklarında da derneklerinde de gündeme getirilmesi lazım. Bu mesele herkesin meselesidir. Sadece Diyarbakır'da Mardin'de yaşayanların değil; İzmir'de yaşayan Diyarbakırlıların da meselesi veya Manisa'da yaşayan Tuncelilerin de meselesidir. Hepimizin meselesi olduğunu ve ancak dayanışmayla bu meselelerin altından kalkabileceğimizi anlamamız lazım. Bunun sırrı da bizi ayıran sebeplerden çok daha fazla ve güçlü bağlayan sebep olduğunu idrak etmemizden geçiyor."
 
MA / Melik Çelik
 

Diğer başlıklar

26/06/2025
22:49 Farqîn ve Xana Axpar’da halk toplantıları: Devlet somut adım atsın
22:07 Erdoğan, Katar Emiri ile görüştü
21:50 Çetin Arkaş için çağrı: Vakit kaybetmeden hasta tutsaklar serbest bırakılmalı
21:21 Madde bağımlılığına karşı broşür dağıtıldı
20:33 18 yaşındaki Oya Budak ayrıldığı erkek tarafından katledildi
19:54 Buca işçilerinin eylemi kazanımla sonuçlandı
19:51 Emekliler hakları için sokağa çıktı
19:25 Gazeteci Metin Yoksu tutuklandı
19:01 DEM Parti Fethiye'de kadınlarla buluştu
18:58 Riha'da KHK'liler için eylem
18:54 İran’da Beluç öğretmen katledildi
18:49 DW Türkçe'nin erişim engeli kaldırıldı
17:52 Halk TV'ye 10 gün yayın durdurma cezası
17:33 Katledilen Yaprak Türk'ün cenazesi kadınların omuzlarında taşındı
17:21 ÖHD Çetin Arkaş için hashtag çalışması başlatacak
17:14 Gazeteci Hakan Ergün tahliye oldu
16:51 Amed’de ‘Mezopotamya’da kadın direniş gelenekleri’ paneli
16:28 Bakırhan İngiltere’deki temaslarında 'sürece' destek istedi
16:22 Uytun’u katleden bomba atarın kime ait olduğuna yanıt verilmiyor
16:02 'Fuhuş çetesinin' tehdit ettiği gazeteciden suç duyurusu
15:54 Bakanlık 'soru önergesinin' soru kısmını es geçti
15:35 Bayındır: Halkımızın mücadelesi Öcalan’la zafere ulaşacak
15:20 ‘Toplum açısından tehlikeli’ denilen tutsağın tahliyesine engel
15:17 Hak örgütlerinden iktidara: BM'nin ömür boyu cezada makul sürede tahliye raporuna uy
15:16 HDP eski İl Eşbaşkanı Leygara'ya ceza
15:14 Yapı-Yol Sen’den ‘8’inci Dönem Toplu Sözleşme’ açıklaması
15:03 Ayşe Sürücü’nün duruşması ertelendi
15:01 TMOOB Bölge İKK: Newala Qesaba’nın hafızası yok edilmeye çalışılıyor
14:05 Üniversite personeli promosyon taleplerini açıkladı
14:04 Emekçiler: Açlık sınırının altında yaşıyoruz
13:58 Kamu taşınmazlarının turizm yatırımlarına tahsisine tepki
13:09 HDK’den Muharrem Matemi mesajı
13:00 'Özgürlük Nöbeti' 14. yılına girdi
12:50 Gazeteci Ertaş hakkında beraat kararı
12:44 MKG’den Zeynep Durgut'a destek: Yanındayız
12:29 BELTUR işçilerinden Bozdoğan Kemeri’nde eylem
12:27 İstinaftan çocuğa tecavüz ve fuhuş davasında ceza artırım talebi
12:25 Gazeteci Berivan Kutlu hakkında dava
12:24 2 çocuğun ölümüne neden olan ‘traktör’ davası görüldü
11:49 Hêne Eşbaşkanı’nın davası mütalaa için ertelendi
11:34 Gazete dağıtımcısına 2 yıl 1 ay ceza
11:12 İmralı Heyeti: Süreç önemli bir aşamaya geldi
10:54 Eylemdeki belediye işçileri: İnsanca yaşamak istiyoruz
10:53 Foça'daki orman yangını kontrol altına alındı
10:42 32 bin 630 sayfada rejimin hukukla imtihanı
10:35 Tartışmalı Dersim Cemevi seçimlerinin yenilenmesine karar verildi
10:29 DEM Parti heyeti ile Meclis Başkanı Kurtulmuş arasındaki görüşme başladı
10:28 DFG: Zeynep Durgut’un yanındayız, tehdit edenlerin peşini bırakmayacağız
09:52 Kayyımın devrettiği 6 milyonluk spor tesisi kaderine terk edildi!
09:50 Kayyım yönetimi: Suya zam, halka icra, yandaşa vekâlet!
09:40 Nükleer müzakeresi: ABD ve İran yeniden görüşecek
09:34 ‘Fuhuş Çetesi'ni ortaya çıkaran muhabirimize tehdit: Peşini bırakmayacağız
09:32 Gezici Çocuk Tiyatro Günleri sona erdi
09:24 Haydar Ergül: Toplumsal sosyalizm özgürlüğe götürür
09:13 Dubbins'ten AB'ye süreç uyarısı: Fırsatın kaçması felaket olur
09:11 Îkram Balekanî: İran’da çözüm Demokratik Konfederalizm’dir
09:10 AKKAY-DER: Devlet bir an önce yasal düzenlemeler yapmalı
09:09 'Çatışma ve çözüm süreçlerinde çocuk' konferansı düzenlenecek
09:08 Çerkesler’den ‘süreç’ değerlendirmesi: Demokrasi tüm halkların sorunu, ezberler bozulmalı
09:07 Sosyalist örgütler: Demokratik toplum ve cumhuriyet için hepimize ödevler düşüyor
09:04 Gilî Dağı yamaçlarında ot biçme dönemi başladı
09:04 Mar Şalita Manastırı'ndaki talanın fotoğrafları
09:00 26 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
08:48 İmralı Heyeti, Meclis Başkanı Kurtulmuş ile görüşecek
08:07 31 yıl sonra tahliye olan Doğan: Süreci sahiplenelim
07:35 Önder anısına turnuva ve konser
07:31 Foça'da yangın büyüyor: 20 ev boşaltıldı
25/06/2025
23:19 Qamişlo'da binlerce kişi Abdullah Öcalan için yürüdü
22:59 Amed’in 5 ilçesinde Demokratik Toplum Buluşması: Abdullah Öcalan’a güveniyoruz
22:23 Amed'de gözaltına alınan gençler serbest
22:20 Erdoğan: DEM Parti ile yeni bir görüşme yapacağız
22:12 PSAKD'tan Madımak anması
22:03 DEM Parti MYK: Kobanê Davasının tüm gerekçeleri boşa düşmüştür
21:40 Bodrum'da kadınlar barışı konuştu
21:33 Tursun, 32 yıllık tutsaklıktan sonra Amed’de kitlesel karşılandı
21:10 Uluslararası bir heyet ‘süreç’ gündemiyle İstanbul’a geliyor
20:17 Mersin'de KHK'liler için 'hukuksuzluğa son verilsin' çağrısı
19:53 32 yıldan sonra cezaevinden çıkan ağır hasta tutsak: Ayaktaysam bunu Öcalan'a borçluyum
19:43 Yüzlerce kadın katliamlara karşı alanlarda
19:12 Pîran’da madene karşı eylem
19:07 Cinsel istismar faili baba beraat etti!
18:34 DEM Parti girişimiyle aileler barıştı
18:31 Pasur ve Licê’de GES ve maden alanında bilirkişi incelemesi
18:28 Kütahya'da tüp bayisinde patlama: 8 yaralı
18:26 Amed’de kadın cinayetlerine karşı yürüyüş
18:24 7 yıl önce yaşamını yitiren Gören’in taziyesine kitlesel ziyaret
18:06 Riha'da kadın katliamı ve şüpheli ölüm
18:01 Ege'de çok sayıda yangın
17:56 32 bin sayfalık gerekçeli kararın haritası
17:07 Amed'de sürece ilişkin açıklama: Öcalan'ın şartları uygun hale getirilmeli
17:06 Kayyım protestolarına katılan 7 kişiye ceza ve HAGB
16:59 İş kazasında yaralanan işçiler yaşamını yitirdi
16:52 Üzerinde ‘Hebûn’ yazılı Amedspor forması tutsağa verilmedi
16:28 2026 NATO Zirvesi Türkiye'de yapılacak
16:26 Kobanê Davası'nın gerekçeli kararı 1 yıl 1 ay 10 gün sonra açıklandı
16:01 Hayati tehlikesi süren Emine Ocak'a ziyaret
15:48 Kazım Koyuncu mezarı başında anıldı
15:43 GGM önünden seslendiler: Mültecilerin hakları güvenceye alınsın
15:07 Gazeteciye sanal medya soruşturmasında takipsizlik kararı
14:41 ÖHD Marmara raporu: 93 tutsağın tahliyesi engellendi
14:38 Avrupa Konseyi Eylül'de Abdullah Öcalan'ın ‘umut hakkı’nı görüşecek
14:31 ESM toplu iş sözleşmesi taleplerini açıkladı
14:25 Îdir eski Belediye Eşbaşkanı Yaşar Akkuş tahliye edildi
14:24 Aliağa ve Foça'da yangın
13:28 Fuhuşa sürüklenen çocuk anlattı: Silahla zorladılar
13:11 Amed’de 4 genç gözaltına alındı
12:45 Adalet Bakanı Tunç'tan 10. Yargı Paketi açıklaması
12:34 Omerya’da ormanlık alanda yangın
12:07 Af Örgütü: AB-İsrail Ortaklık Anlaşması askıya alınsın
12:03 Eşbaşkanlar: Demokratik toplumun inşasından sorumluyuz
11:57 Artûklû Kadın Bostanı’nda ilk hasat
11:01 Sıddık Güler ATK’ye sevk edildi
11:00 Futbol turnuvasında erkek şiddeti protesto edildi
10:36 ‘21. Yüzyıl Özgürlük İdeolojisi: Demokratik Sosyalizm’ kitabının ikinci baskısı çıktı
10:03 İran 3 Kürt tutsağı idam etti
09:59 ADAMDER yöneticisi: Kürtlerle barışmış Türkiye Ortadoğu’da aktör olur
09:50 Cezaevlerindeki ihlallere karşı ortak mücadele çağrısı
09:37 'Ziggurat anlayışa karşı kadın birliğinin zamanı'
09:30 Gazeteci Geleban: Kürtler birleşirse İran’da demokratik konfederalizm inşa edilebilir
09:29 Ekonomist İlhan Döğüş: Asıl hedef nadir toprak elementleridir
09:27 Licê'nin 21 mahallesinde petrol araması: Yaşam alanımız talan ediliyor
09:26 Yaşamını yitiren hasta tutsağın oğlu: İktidar samimiyse adım atmalı
09:25 Sanatçılar: Barış konuşulurken operasyonların devam etmesi kabul edilemez
09:16 Gabar Dağı'nda ekosistem yok ediliyor
09:13 ‘İktidar hasta tutsakları koz olarak kullanıyor’
09:09 Sivil toplumdan süreç çağrısı: Çözüm adaletle olur
09:06 ‘Eylem Ataş kadınların ve gençliğin mücadelesinde yaşıyor’
09:05 Qaxizman'da kayyım geldi projeler askıya alındı
09:04 Rıza Türmen: Süreç için en büyük engel Türkiye'nin baskıcı rejimi
09:03 Şirnex’te çocuğa yönelik cinsel suç: Bu sadece adli değil politik bir mesele
09:02 Şair Ceketli Çocuk: 20 yıl geçti, elinden gitarı düşmedi
09:00 25 HAZİRAN 2023 GÜNDEMİ
24/06/2025
23:52 Gezici Çocuk Tiyatro Günleri’nde çocuklar doyasıya eğlendi
22:55 DEM Parti, Çerkeslerle buluştu
21:27 Siyasi partiler komisyon önerilerini bir hafta içinde sunacaklar
21:20 Besê Hozat: Biz gerekeni yaptık, Türk devleti adım atmalıdır
21:13 CPT: Türkiye Amêdiyê'deki köyleri 76 kez bombaladı
20:30 ‘Komisyon’ gündemli toplantı sona erdi
20:26 Uyuşturucuya karşı nöbet Koşuyolu’nda sonlandı: Bilinçlendirmek hepimizin görevi
20:19 Sosyalist partilerden Ortadoğu'daki savaşa tepki
19:47 Darıca Belediyesi'nde bir zabıta yaşamına son verdi
19:17 Tüm Bel-Sen’den TİS çağrısı: Tek yol emekçilerin mücadelesi
18:49 Kurtulmuş Meclis'te eski başkanlarla görüştü
18:42 Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifi: Tüm kadınları barışa ses vermeye çağırıyoruz
18:19 Kurtulmuş ve siyasi parti grup başkanvekillerinin ‘komisyon’ gündemli toplantısı başladı
18:12 İzmir'de iki farklı noktada yangın
18:07 KHK’liler: Barışın konuşulduğu bu süreçte işlerimize geri dönmeliyiz
17:41 Pirsûs Katliamı anması davasında 30 kişiye beraat
17:34 Pezeşkiyan: İsrail ateşkesi ihlal etmezse, İran da ihlal etmeyecektir
17:30 DEM Parti ve Adalet Bakanı Tunç görüşmesi sona erdi: Cezaevlerindeki sorunlar konuşuldu