Soğukların erken başladığı Agirî'de, yurttaşlar kış hazırlıklarını tamamlamaya çalışıyor. Hayvanları için ot, saman depolayan yurttaşlar, kendileri içinde peynir, tereyağı, kavurma ve konserve gibi ürünleri depoluyor. Kışların çok sert ve uzun geçtiği kentte yurttaşlar, yaz ve sonbahar aylarında yaptıkları hazırlıklarla kışı daha keyifli ve rahat geçirmeye çalışıyor.

 

PEYNİR, TEREYAĞI VE KONSERVELER HAZIR

 

Kış hazırlıklarının sürdüğü Bazîd'in (Doğubeyazıt) Taxilkan köyünde Zatsan ailesi, son hazırlık telaşında. Gilî Dağ eteklerinde kurulu olan köyde yaşamını sürdüren Faime Zatsan (57), kızıyla birlikte kış aylarında kullanmak için konservelerini hazırladı. Hem kış hazırlığı yapan hem de bu kültürü kızına aktaran Faime Zatsan, "Gün içinde hayvan besliyorum, yemek yapıyorum. Kışa doğru giderken ufak ufak hazırlıklarımızı yapıyoruz. Önce peynirimizi, tereyağımızı, kavurmamızı, çewşûrumuzu (turşu türü) hazırladık. Şimdi de konservelerimizi hazırlıyoruz" dedi. 

 

Kış hazırlıklarını kendisinin de çocukken ailesinden öğrendiğini aktaran Faime Zatsan, artık eskisi gibi olmadığından yakındı. Her şeyin hazır bir şekilde marketlerden alınmaya başlandığını dile getiren Faime Zatsan, ilerleyen kuşaklarda bu kültürün tamamen yok olacağını söyledi.

 

'KÜLTÜRÜMÜZÜ YENİ NESİLLERE AKTARACAĞIZ'

 

Kış hazırlıklarında bir yandan annesine yardım eden diğer yandan bu kültürü öğrenen Berivan Zatsan (30) kış için hazırladıkları konservelerin hazırlanışını anlattı. Eylül ayının başından itibaren konserve hazırlamaya başladıklarını belirten Berivan Zatsan, "Bir ay boyunca hazırlıyoruz. Menemen için ayrı, yemeklik için ayrı iki çeşit hazırlıyoruz. Bugün menemen yapımı için konserve hazırlıyoruz. İlk olarak domateslerimizi sıcak suda kısa bir süre haşlıyoruz. Bu yöntemle domates kabukları daha rahat soyuluyor. Daha sonra bu domatesleri küçük küçük doğruyoruz. Ardından kırmızı ve yeşilbiberleri ayrı ayrı doğruyoruz. Tabi bunun yanında soğanları da doğruyoruz. Daha sonra ateşin üzerine koyduğumuz büyük kazanda önce soğan ve biberleri kavuruyoruz. Bu işlemden sonra domatesleri kazana atıyoruz. Bütün malzemeleri birlikte pişirdikten sonra kazanı ateşten alıyoruz" diye konuştu.

 

Menemen hazır olduktan sonra sıcak sıcak hemen kavanozlara doldurduklarını anlatan Berivan Zatsan, "Bir kış mevsimi için ortalama 70-80 kavanoz hazırlıyoruz. Küçüklüğümde annem ve halam bunu yapıyordu. Ben de onlardan öğrendim ve şimdi ben hazırlıyorum. İlerde ben de çocuklarıma bu kültürü aktaracağım. Bizim bölgenin gizli kalmış çok zengin bir kültürü var. Bunları yeni nesillere aktararak yaşatıp yarınlara taşımamız gerekiyor" şeklinde konuştu. 

 

MA / Ömer Akın