Mînaka welatparêziyê: Agît Malgaz

  • rojane
  • 09:04 12 Îlon 2024
  • |

ŞIRNEX - Şahidê înfazên JÎTEM'ê Agît Malgaz demek berê ji ber krîza dil wefat kir. Hevjîn û hevalê wî wiha qala Malgaz kirin: “Îşkenceyên giran lê hatin kirin. Lê dîsa jî tu carî bawerî û dilsoziya xwe ya li dijî têkoşînê winda nekir.”

Di salên 1990’î de dewletê li Kurdistanê bi hezaran gund şewitand û vala kir. Li gelê kurd cerdevantî ferz kir û yên qebûl nekirin jî rastî zext û zordariyê hatin û gelek jê koçber bûn. Yek ji kesên serî netewandî û cerdevanî red kirî jî Agît Malgaz bû. Malgaz, bavê 8 zarokan û ji malbateke koçeran bû. Tevî malbata xwe li zozanên Çemêkarê yên Perwarî ya Sêrtê dijiya. Karê sewalkariyê dikir û bênavber rastî gefên dewletê dihat. Malgaz ê cerdevantî û sîxûrtî red kir, her roj bi ser mala wî de dihat girtin û dihat binçavkirin. Di binçavan de jî rastî îşkenceyên giran dihat. Di îşkenceyê de guhê wî jê hate kirin, dest û lingên wî hatin girêdan û îşkencekirin. Tevî vê jî Malgaz ji welatparêziyê tawîzê nade û xiyanetê red dike. Di dawiya dawî de dewlet zozanên Çemêkarê vala dike û malbata Malgaz jî berê xwe dide Cizîr a Şirnexê. 
 
DI TÊKOŞÎNÊ DE PÊŞENG BÛ
 
Malgaz li Cizîrê jî ji zext û gefên dewletê xelas nabe. Malgaz, dibe şahidê 20 cînayetên JÎTEM’ê. Di îfadeyên xwe de 4 înfazên JÎTEM’ê yek bi yek vedibêje. Ji bo şahidiyê neke gelek caran gefên kuştinê lê tên xwarin lê dîsa jî paşvegav naavêje û ji bo edaletê têdikoşe. Di sala 2012’an de di doza JÎTEM’ê de îfadeyê dide û tiştên diqewime vedibêje. Dema vedigere Cizîrê jî tevî temenê xwe yê mezin di nava BDP, DBP, MEYA-DER, HDP û gelek partî û saziyên din de di refên herî pêş ên têkoşînê de cih girt. Gelek caran tê binçavkirin û girtin. Lê çawa dihat berdan, tavilê daxilî xebatan dibû. Malgaz, her serê sibehê berê xwe dida avahiya DEM Partiyê ku weke “Cihê îbadetê” pênase dikir. Malgaz, di 6’ê îlonê de dema diçû avahiya DEM Partiyê, di rê de krîza dil derbas kir û wefat kir. Malgaz, li pey xwe mîraseke mezin a têkoşînê hişt. 
 
Hevjîna Malgaz, Zelal Malgaz û hevalê wî Îsmaîl Guleş têkoşîna Malgaz vegotin. 
 
ÎŞKENCE, ZILM Û TÊKOŞÎN
 
Zelal Malgaz, diyar kir ku ew heta sibehê tekoşîna hevjînê xwe vebêje jî nikare xelas bike. Malgaz, destnîşan kir ku tevî hemû zext û zehmetiyan jî tu caran dev ji doza xwe bernedaye û wiha got: “Di salên 90'î de em li zozanên Çemêkarê dijiyan. Her roj bi ser malê de digirtin. Zext li me dikirin, gef li me dixwarin. Egîd, di vê têkoşînê de kedeke mezin da û zehmetiyên mezin dît. Em ji ber zextên dewletê ji zozanên xwe koçber bûn û hatin Cizîrê. Îşkenceya li Egîd hatiye kirin li kesekî nehatiye kirin. Ew îşkence û zext li Cizîrê jî domiyan. Li vir jî gelek caran hate binçavkirin û girtin. Me jê re digot; ‘neçe partiyê dê te bigirin.’ Wî jî digot; ‘Ez bizanibim dê min bikujin jî ez ê biçim.’ Kengî li Cizîrê bûyerek çêbibe Egîd li wir bû. Di her bûyeran de bi ser mala me de digirtin û Egîd binçav dikirin. Li tevî van zextan jî her roj seatên sibehê diçû partiyê. 
 
TEKANE DAXWAZA WÎ WELATEKÎ AZAD BÛ
 
Her tim digot; ‘Roja ez neçim partiyê dê bibêjî qey min nimêj nekiriye.’ Tekane daxwaza wî, welatekî azad bû. Çendek beriya mirina xwe digot; ‘Ez dizanim em ê azadiyê nebînîn lê helbet wê zarokên me bibînin.’ Ji xiyanetê pir aciz bû. Tevî her cureyên îşkenceyê jî tu caran dev ji têkoşîna xwe berneda. Ji azadiyê bibawer bû.” 
 
'DI GOTINA XWE Û DOZA XWE DE DILPAK BÛ'
 
Hevalê Malgaz, Îsmaîl Guleş jî anî ziman ku Malgaz di têkoşîn û doza xwe de kesekî dilsoz bû. Guleş, wiha qala Malgaz kir: “Rêheval Egîd, hevalekî pir bi hêz bû. Ji bo gelê xwe têdikoşiya. Karekî pir baş dikir. Min û wî bi hevre hevaltiyeke baş derbas kir. Ez ji wî mezintir bûm lê em bi hevre diçûn her derê. Egîd, di gotina xwe û doza xwe de kesekî dilpak bû. Ez her serê sibehê bi wî re diçûm partiyê. Egîd, ji partiyê pir hez dikir. Yek deqîqeyê sebra wî nedihat ku li malê bisekine. Gelek caran hat îşkencekirin û girtin lê keliyekê ji têkoşînê dûr nesekinî. Hatibûn koçberkirin, debara wan li ser qut kiribûn. Hem li dijî xizaniyê hem jî li dijî zilmê têdikoşiya. Bi wefata wî re ji min tiştek kêm bû. Ez hîn jî bawer nakim ku mirî ye. Birayê min wefat kir lê bi qasî mirina Egîd ez neketim xema wî. Ji ber ku Egîd rêheval bû. Hêvîdarim em bi hev re xeyalên wî pêk bînin.”
 
MA / Zeynep Durgut 
 

Sernavên din

03/10/2024
15:03 TUÎK li gelek bajaran hate protestokirin: Daneyên rast parve bikin
14:41 Di doza êrişa li dijî HDP’ê de ceza hat xwestin
14:22 Li Girtîgeha Mêrdînê îdiaya ‘hewldana întîharê’
14:19 Bi awayekî girseyî serdana girtiyê 31 salan kirin
14:13 Ekîncî piştî 30 sal û 6 mehan hate berdan
14:09 Li Cizîrê rêveberiya ÎYÎ Partiyê îstîfa kir
13:20 ÎSÎG: di meha îlonê de 152 karker jiyana xwe ji dest dan
13:17 Erdogan û Bahçelî dê beriya civîna MGK’ê bicivin
12:52 Haci Lokman Bîrlîk li ser gora xwe hate bibîranîn
12:51 Mehmet Emîn Aktar beraet kir
12:37 Parêzerê Abdullah Ocalan: CPT ji berpirsyartiyê direve
12:19 Kuday ji hêla bi hezaran ve hate oxirkirin
12:17 Gora Garîpoglû yê Karabûlût qetilkirî hate vekirin
12:03 Di lêpirsîna Narînê de daxwaza muştekiyê ya Baroyê hate qebûlkirin
11:57 Ji bo Komkujiya Vartînîsê daxwaza avakirina komîsyona Meclisê
11:43 Li Serêkaniyê yek jê zarok du kes hatin binçavkirin
11:30 Li wargeha KYK’ê mirina biguman
11:21 ENAG û TUÎK’ê daneyên enflasyonê eşkere kirin
11:20 Parêzeran ji bo hevdîtina bi Abdullah Ocalan re serlêdan kirin
11:19 Ji heman malbatê 7 jê zarok 9 kes hatibûn qetilkirin: Faîl nehatin cezakirin
10:41 Rapora Raportorê Tirkiyeyê Schennach: Divê biryarên AÎHM’ê werin sepandin
10:37 Rapora DFG’ê ya meha îlonê: 5 binçavkirin, 2 girtin, 6 doz
10:34 Rojnamevan Dîcle: Serkeftina YNK’ê dê darbeyeke mezin li Tirkiyeyê bide
10:33 Rojnameger Ûrmiye: Îran di bin zextekî giran de ye
10:09 Cenazeyê Kuday anîn Mêrdînê
10:08 Fikra 'azadiyê' ya Abdullah Ocalan bû îlham
10:05 Malbata Dîlan Yildirimê: Ev cînayet e, ne xwekuştin e!
09:54 Hevdîtina dawî ya li Îmraliyê: Ez ê derê veguherînim cihê çareseriyê
09:33 Dayik Nezîre Bîrlîk: Haci Lokman bi kuştinê xelas nabin
09:24 'Ji bo azadiyê em ê li Amedê bin’
09:16 Li Komeleya Lêkolînên Kurdî roja dawî ya serlêdanan 15'ê cotmehê ye
09:02 Hiqûqnas Schmidt: Divê Komîteya Wezîran Tirkiyeyê şermezar bike
09:01 Pêşmergeyê berê bang li PDK'ê kir: Ev ne pêşmergetî ye dev ji xiyanetê berdin
09:01 Bîlançoya astengî û qedexeya li ser kurdî: Zextên li ser zimanê kurdî didomin
09:00 Hevala wê têkoşîna wê vegot: Nagîhan xewna jinên bedeldayî pêk dianî
09:00 ROJEVA 3'YÊ COTMEHA 2024'AN
02/10/2024
23:59 Cenazeyê Kûday hat wergirtin: Heya tecrîd hebe wê tabût jig irtîgehan derkevin
23:56 Rojnamevan Gulistan Tara û Hêro Bahadîn li Silêmaniyê hatin bibîranîn
22:22 Jı Baroya Şirnexê şevbêrka dengbêjan
17:45 Kabaîş 6 roj in winda ye: Dê cîhaza lêgerînê bînin
16:50 Partiyên siyasî çûn serdana serokê AYM’ê: Rojev girtiyên nexweş bû
16:32 ÎHD: Kuday bi eşkereyî terkî mirinê kirin
16:18 Hewldana Edaletê ya li Dijî Tecrîdê bi rojnamegeran re civiya
16:13 Hate xwestin ku qanûna înfazê ya veguheriye cezakirinê bê guherîn
15:53 Li Xelfetiyê seferberiya paqijiyê hate destpêkirin
15:26 Bakirhan têkildarî silavdayina Bahçelî got: Em ê piştgiriyê bidin her gavên ji bo aştiya civakî tên avêtin
15:23 Ji Walîtiya Amedê daxuyaniya ‘pevçûnê’: Kesek mir
15:22 Gefxwarina rêveberên ÎHD’ê hat protestokirin
15:06 Berxwedana kedkaran a ‘di bacê de edalet’ didome
14:22 Ji bo rojnamevan Kara ya hate girtin bang hate kirin: Berdin
14:19 DAIŞ'ê êrişî leşkerên Iraqê kirin: 4 leşker hatin kuştin
14:13 Di hevdîtina parêzer û CPT’yê de rapora Îmraliyê hat rojevê
13:53 Bijîşk li Hidistanê ji bo 'edaletê' carek din daketin qadan
12:42 Bakirhan ji bo şerê li Rojhilata Navîn got: Çareserî, Neteweya demokratîk e
12:22 Girtî hem derb kirin hem jî cezayê hefsê lê birîn
11:16 Kuday ê ku li girtîgehê hat qetilkirin: Her ku zilm bidome wê berxwedan jî bidome
10:58 HABER-SEN: Li PTT’ê xebatkar kêm in lê kar zêde ye
10:35 Roj bi roj xwedîderketina li daxwaza 'Ji Abdullah Ocalan re Azadî'
10:33 Girtiyê nexweş Kuday jiyana xwe ji dest da
10:07 Polîsan û VEDAŞ’ê li Geverê bi ser taxê de girtin
09:28 Têkoşîna 'edaletê' ya 32 salan a zarokê bavekî winda
09:01 Piştî komployê tecrîd: Li Îmraliyê di her kêliyê de binpêkirin tên kirin
09:01 Jiyan û hunera ‘Mîrê Ribabê’ Miradê Kinê kir pirtûk
09:00 Li Wanê dê bi hezaran kes biherikin mitînga ‘azadiyê’
09:00 ROJEVA 2'YÊ COTMEHA 2024'AN
01/10/2024
19:38 Xebatên lêgerînê yên ji bo Kabaîşê di roja 4’an de berdewam kirin
19:06 Surfest bi lîstikên kolanê didomin
18:32 Çalakiya ‘deng bide azadiyê’: Em tecrîdê qebûl nakin
16:37 Çalakiya greva birçîbûnê ya li girtîgehên Îranê pêl bi pêl belav dibe
16:30 Meclis hate vekirin: DEM Partî ranebû ser pêyan
16:19 Sîlvan Belediyespor hate avakirin
15:31 Di lêpirsîna tecawiza li zarok de 10 kes hatin girtin
15:20 Ji Daghan ê girtî bo dadgehê: Tu hêzek we ya ku min bidarizîne nîn e
15:15 Hîzbullahê ‘operasyona bisînor a bejahî’ derewand
14:55 Du kurên AKP’iyekî ku gumanbarên cînayetê ne 13 roj in nehatine girtin
14:31 Bernameya bîranîna Komkujiya Garê hat eşkerekirin
14:30 Meclisa Parêzerên Ciwanan ‘tarîfeya heqdestê’ şermezar kir
13:35 Şerîf Mesûtoglû yê girtî dest bi greva birçîbûnê kir
13:28 Cerdevanan bi çekan êriş kirin: 11 kes birîndar bûn
13:26 Girtiyê li dijî binpêkirinan di çalakiyê de: Bila malbat li girtîgehê bigerin
12:54 Zaroka 12 salî ya li Amedê winda bûbû hate dîtin
12:48 Tehliyeya Tursun ê 32 salan girtî ye cara 4’an hate taloqkirin
12:39 Cezayên pereyan li kesê ku nêçîra kewan dikir hat birîn
12:30 Xebatên lêgerînê yên zaroka winda didomin
12:04 Partiya Sosyal Demokrat a Alman serdana DEM Partiyê kir
11:38 Parêzeran ji bo hevdîtina bi Abdullah Ocalan re serlêdan kirin
11:30 DEM Partî: Divê Meclis bibe meclis çareserkirina pirsgirêka kurd
11:19 Binpêkirinên li girtîgehên Serhedê zêde dibin
11:12 Li Aydinê jinek hate qetilkirin
10:21 Hêrsa kurdan a li dijî komployê
09:47 Ji bo 17 bajaran hişyariya barîna zêde hate kirin
09:46 Li Şirnex û Erziromê bi ser malan de girtin: 6 kes hatin binçavkirin
09:14 Ji bo kampanyaya ‘Ji Ocalan re azadî’ banga tevlibûna çalakiyan hate kirin
09:13 Kabaîş ev 5 roj in winda ye: Divê her kes ji bo dîtina Rojînê seferber bibe
09:09 Mamosteyê zimanê kurdî: Wê têkoşîna me ya ziman bidome
09:08 Zimanzan Tan: Divê şaredarî pêşengiya xebatên zimanê kurdî bikin
09:04 Li Stenbolê seferberiya mitînga ‘Azadiyê’: Em berê xwe bidin Amedê
09:01 Girtîgehê bi hinceta ‘navtêdanê dike’ meqapê desteser kir!
09:00 ROJEVA 1'Ê COTMEHA 2024'AN
30/09/2024
20:57 Li Surfestê kargeha ji bo zarokan