Li gorî DEM Partiyê rêyên ‘krîtîk’ ên li pêşiya Enqereyê

img

ENQERE - Rayedarên DEM Partiyê ku biendaze nêzî gava Tayyîp Erdogan û Devlet Bahçelî ya “silavdayînê” dibin, diyar kirin ku divê pirsgirêka kurd weke amûrekê neyê bikaranîn û Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan weke navnîşana çareseriyê nîşan dan. 

Serokê Giştî yê MHP’ê Devlet Bahçelî di 1’ê cotmehê di rûniştina ewil a serdema nû ya Meclisê de silav da Hevserokê Giştî yê Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) Tuncer Bakirhan û hinek parlamenteran. Vê gava Bahçelî, rê li ber nîqaşeke nû vekir. Serokkomarê AKP’î Tayyîp Erdogan jî di axaftina xwe ya li Meclisê de got: “Êrişkariya Îsraîlê Tirkiyeyê jî digire nav xwe.” Gotinên Erdogan, ji hêla gelek kesan weke “Îktîdar hewl dide bi gefa Îsraîlê civakê konsolîde bike” hate nirxandin. 
 
PEYAMÊN LI PEY HEV ÊN ERDOGAN Û BAHÇELΠ
 
Piştî ku Erdogan axaftina xwe qedandî, Bahçelî ber bi aliyê DEM Partiyê ve çû û silav da Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê Tulay Hatîmogûllari û Tuncer Bakirhan. Piştre jî derket pêşberî kamerayn û wiha got: “Em dikevin serdemeke nû. Di demeke ku em ji bo cîhanê aştiyê dixwazin de hewceye em aştiya xwe ya navxweyî jî pêk bînin.” Di axaftinên xwe yên di rojên piştre de jî Bahçelî ji bo silavdayînê ev tişt anî ziman: “Silava min dayî, ronahiya gotinên di cih de yên Meclisa ewil û birêz serokkomarê me ye. Em wisa bela sebeb naçin destê tu kesî.” 
 
Erdogan jî di civîna koma partiya xwe ya heftane de piştgirî da Bahçelî û got: “Em xwe ji tu guftûgoyên ji bo gelê me sûdewer paşve nadin. Hêvîdarim ku muxatabên ji vê silavdayina Tifaqa Komarê fêm bikin.” 
 
DEM PARTÎ BIENDAZE NÊZ DIBE
 
Rayedarên DEM Partiyî jî bi daxuyaniyên weke “Bêguman hewcehî bi aştiya civakî heye. Lê belê divê ji bo vê gavên şênber bên avêtin.” re biendaze nêzî van daxuyaniyan bûn. Hinek derdorên alîgirên îktîdarê jî îdiaya “Pêvajoya çareseriyê ya nû” kirin. Lê belê ne DEM Partiyê ne jî AKP-MHP’ê di vê derbarê de tu tiştek negotin.  
 
Geşedanên di dema pêş de zêde tên mereqkirin û di rewşeke wiha de me mijarên di rojevê de ji rayedarên DEM Partiyê pirsî. Çavkaniyên partiyê yên me pê re hevdîtin kirin bal kişandin ser rageşiya di navbera Îsraîl-Îranê de û gotin ku li ser xetên bazirganî û enerjiyê li Rojhilata Navîn mudaxileyeke emperyalîst tê kirin û geşedanên dawî jî eleqeya xwe bi vê re hene. 
 
‘ELEQEYA XWE BI KOMPLOYÊ RE HEYE’
 
Li gorî partiyiyan, geşedanên li Rojhilata Navîn û di siyasetê de balkêş in. Partiyî dibêjin ku ne tiştekî rasthatiye ku ev geşedanên dawî di salvegera 26’emîn a Komploya Navneteweyî ya li dijî Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan de pêş ketine. Rayedar, vê nirxandinê dikin: “Geşedanên îro li Rojhilata Navîn diqewimin teqez eleqeya xwe bi komploya navneteweyî re hene. Bi pêvajoya ku di 9’ê Cotmehê de dest pê kirî re hat xwestin ku şerekî sed salan ê di navbera kurd û tirkan de derxînin. Dixwestin pirsgirêka kurd hêj kûrtir bikin.” 
 
NÊZÎKATIYA LI SER BAKUR Û ROJHILATÊ SÛRIYEYÊ 
 
Çavkaniyên partiyê ev yek destnîşan kirin: “Li dijî mudaxileya Rojhilata Navîn, pêwîste bi Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê re diyalog bê lipêşxistin. Rêveberiya Xweser tu gefek li dijî T irkiyeyê nexwariye. Kurdên li rojavayê Kurdistanê li hemberî Tirkiyeyê ne xwedî tu helwestek dijminan e.” 
 
Li gorî rayedarên; partiyê divê Tirkiye dest ji zimanê şer û pevçûnan berde û gavên kur ê li ber diyalogê vekin biavêje û wiha dibêjin: “Nexasim divê Tirkiye xweseriya Rojava nas bike û divê qebûl bike ku tu gef li dijî Tirkiyeyê naxwe. Heke ev pêk werin dê ji bo selametiya Tirkiyeyê û gelê kurd encamên erênî derkevin holê.” 
 
'JI BO HER DU ALIYAN JÎ WÊ EWLEHÎ ÇÊBIBINE’ 
 
Rayedarek partiyê destnîşan kir ku divê Tirkiye demildest li gel Rêveberiya Xweser “hevkariyek lezgîn” pêk bîne û got: “Divê ewlehiya sînor bi awayek kontrola hevpar bê kirin û li dijî gefan dikarin bi awayek koordîneyî tevger bê kirin. Divê Rojava bi pozîsyonek ku ne dijminê Tirkiyeyê bê hesibandin û wê ji bo her dua liyan jî ewlehî pêk were.” 
 
RÊYA ÇARESERIYÊ: ÎMRALI 
 
Heman rayedarê partiyê her wiha bal kişand ser wê yekê ku divê Tirkiye dawî li operasyonên leşkerî bîne û wiha got: “Pirsa ku weke berê di çarçoveya pêvajoya çareseriyê de dikare bi Abdullah Ocalan re çawa têkiliyek çêbike, ev yek jî nîşan dide ku Tirkiye di polîtîkaya hundir û derve de hewceyî bi nirxandinê heye.  Pêwîste siyaset ji nû ve were nirxandin. Pêşxistina nêzîkatiya çareseriyê çend hêmanên girîng di nav xwe de dihewîne. Pêvajoya diyalogê ya li gel Ocalan dê hem ji bo Tirkiyeyê hem jî ji bo Tirkiye sûdê werbigire bê destpêkirin. Çimkî tecrûbeya berê heye. Çimkî pêvajoya 2013-2015’an di bîra me hemûyan de ye. Abdullah Ocalan ji bo rawestandina şer û pevçûnan xwedî rolek girîng bû û bi vê rolê rabû. 
 
Ji bo vê hê jî dereng nîne. Bivê nevê lazim e bi birêz Ocalan re ji bo çareseriya demokartîk a pirsgirêka kurd diyalog bên kirin û wê ev yek rê li ber çareseriya krîzên li Tirkiyeyê û hem jî Rojhilata Navîn veke. Rêya çareseriyê li Îmraliyê ye.” 
 
DESTNÎŞANKIRINA ‘GAVÊN JI DIL’ 
 
Li gorî rayedarên partiyê, tecrîda li dijî Abdullah Ocalan “firsenda aştiyê” bi paş ve dixe: “Tirkiye bi israrkirina di neçareseriyê de derfetê winda dike ku li Rojhilata Navîn bibe aktorekî girîng. Di ev yek neyê hebakirin.” Rayedaran dan zanîn ku gelê kurd tu serdeman ji aştiyê nereviya ye û hêj li heman noxteyê disekinin û geşedanên li Rojhilata Navîn neçar dike ku ji bo çareseriyê “gav werin avêtin.” Rayedaran wiha domand: “Ocalan di çareseriya pirsgirêka kurd de weke aktorekî girîng tê qebûlkirin. Pêvajoya aştiyê ya di navbera salên 2013-2015’an de hate meşandin, ji bo çareseriya pirsgirêka kurd û pêkanîna aştiya navxweyî ya Tirkiyeyê tecrubeyeke girîng bû. Pêvajoya diyalogê di mijarên bidawîbûna şer û berfirehkirina mafên siyasî yên kurdan de bingehek amadekiribû ku gavên girîng bên avêtin. Lê desthilata AKP’ê ev yek qebûl nekir û rêyeke antîdemokratîk tercih kir û Tirkiye anî asta girtîgehê.”
 
PÊŞNIYARÊN ÇARESERIYÊ 
 
Rayedarekî partiyê yê din ku geşedanên heyî em pê re axivîn jî di mijara “çareseriyê” de bal kişand ser rola Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan. Rayedar, destnîşan kir ku jinûve destpêkirina diyalogeke bi Abdullah Ocalan re tevkariyê li çareseriya aştiyane ya pirsgirêka kurd bike û wiha got: “Bangên Ocalan ên ji bo aştî û diyalogê, ji bo çareseriya pirsgirêka kurd dikare çarçoveyeke çareseriya bê tundî, polîtîk pêşkêş bike û ev pêvajo jî dikare tevkariyê li pêvajoya demokratîkbûyîna Tirkiyeyê bike. Di dema pêvajoya çareseriyê de Ocalan hem li ser tevgera kurd a li Tirkiyeyê hem jî li ser PKK’ê Serokekî bi bandor bû. Pêşniyar û bangên Ocalan dikare di mijara xistina tansiyona li herêmê de roleke girîng bilîze.”
 
Heman rayedar, her wiha ev pêşniyar rêz kirin: “Ji bo Tirkiye di siyaseta navxweyî de ji bo pirsgirêka Kurd nêzîkatiyeke hîn tevlîkar û demokratîk pêş bixe, li şûna operasyonan divê li ser pêvajoyên muzakereyê bisekine. Diyaloga bi tevgera kurd re ya di warê siyasî û civakî de dikare pêşiyê li pêvajoyeke ku bandoriya rêbazên operasyonel û leşkerî were pirsîn veke. Berê di dema pêvajoya çareseriyê de di serî de Yekitiya Ewropayê û Amerîka aktorên navnetewî di rêya çareseriya aştiyane de Tirkiye teşwîq kiribû. Îro jî bi destekeke mîna ya dîplomatîk re vegera Tirkiyeyê li pêvajoya çareseriyê dikare bandoreke erênî li qada navneteweyî bike. Ji ber vê yekê, ji nû ve destpêkirina pêvajoya çareseriyê ya bi Ocalan re û veguherîna wê ya ber bi rêbazên dîplomatîk û siyasî ve li şûna operasyonên li Herêma Kurdistana Iraqê, dibe ku weke stratejiyeke hîn mayînde ya bi armanca aramiya demdirêj bisekine.”
 
‘ÇARESERÎ MESELEYA DEWLETÊ YE, NE YA DESTHILATÊ’
 
Rayedarê partiyê ku ji axaftinên AKP’ê û MHP’ê re bipîvan nêzîk dibe ev tişt gotin: “Dibe ku ev jî lîstikeke desthilatê be ku muxalefetê ji hev dûr bixe û qels bike. Ji ber vê yekê çareseriya demokratîk a pirsgirêka kurd meseleya dewletê ye ne ya desthilatê ye. Ji ber wê yekê em di wê baweriyê de ne ku divê ev pirsgirêk li Tirkiyeyê bi aqilekî hevpar çareser bibe. Lê belê divê were zanîn ku dema mijar hesabên siyasî yên heyî be em ê tu carî tev liv ê nebin.”
 
MA / Mehmet Aslan
 

Sernavên din

03/11/2024
16:51 Mihrîcana Zarok û Ciwanan a Komirê bi stranên kurdî bi dawî bû
16:51 Sakik di 32’yemîn salvegera qetilkirina xwe de hate bibîranîn
15:10 CHP li dijî qeyûm ‘Nobeta Esenyurtê’ dide destpêkirin
15:05 ‘Ji Geziyê heta Rojava HDK pêngava têkoşîna yekbûyî ye’
14:50 Li zanîngeheke Îranê protesto
14:49 Bayindir: Ji bo krîzên li cîhanê tenê Ocalan xwedî çareserî ye
13:56 Bakirhan: Divê birêz Ocalan bikare bi hevalên xwe re biaxive
12:28 Dêrsimî li dijî talana ekolojîk civiyan
11:26 13’emîn Lijneya Giştî ya HDK’ê: Tecrîd li dijî yekitiya gelan e
09:58 Dermanfiroş Baransel: Tirkiye di mijara dermanan de ji sedî 90 girêdayî derve ye
09:33 Kovara Jinê bi manşeta ‘Şoreşa Jinê’ derket
09:00 Esenyûrtiyan bertek nîşanî qeyûm dan: Bêhiqûqîtî û bêedaletî ye
09:00 ROJEVA 3’YÊ MIJDARA 2024’AN
08:38 Meteoroliyê ji ber barîna zêde xelkê bakurê Kurdistanê hişyar kir
08:00 Li Meletiyê bi mezinahiya 4,2’yê erdhej çêbû
02/11/2024
21:42 Li Cenevre û Lozanê çalakiyên 'Roja Kobanê'
21:14 Li Stockholm û Malmoyê çalakî: Serkeftin nêzîk e, em têkoşînê mezin bikin
21:07 Li Londonê di çalakiya ji bo Abdullah Ocalan de banga têkoşînê
21:01 EŞÎK:Berpirsan peywira xwe bianiya cih wê îro Şîrîn bijiya
16:56 Kişanakê pirtûka xwe îmze kir: Demokrasî yan heye yan jî nîne
16:53 Zarokan ‘Pîrê û Rovî’ pêşkeş kirin
16:28 Tûncel: Divê kesên ji pergalê re bêjin ‘raweste’ bên bahev
15:46 Li Rihayê qeyûm hate protestokirin
15:36 ‘Ronahiya bi berxwedana Kobanê hat afirandin wê tu carî venemire’
15:26 Li Stenbolê 4 kes hatin girtin
15:20 Ji bo girtî Gemîcîoglû yê di beşa lênerîna awarte de banga berdanê hate kirin
14:57 Rapora DFG’ê ya meha cotmehê: Ji 11 rojnamevanan re 19 sal û 8 meh ceza
14:49 Hevseroka Giştî ya DBP’ê Ûçar: Divê li dijî tecrîda li Îmraliyê bibin dengê hevpar
14:37 Çawişê Pispor hevjîna xwe qetil kir
14:36 Li Erdîşê du malbatan şer kirin: 2 kes mirin
14:27 Dayikên Şemiyê ji bo Kerboranê edalet xwestin
13:50 Aqûbeta kesên di salên 90’î de hatine windakirin hate pirsîn
13:23 Li Komirê Mihrîcana Zarok û Ciwanan hate lidarxistin
13:07 Li Şirnexê atolyeya zayendî ya civakî
11:50 Konferansa Jinan a HDK’ê: Bi berxwedanê em bi ser dikevin
11:30 Qeyûm qebûl nekir û îstîfa kir: Divê têkoşîn bê dayîn
11:20 Şirîn Elmas a winda bi awayekî qetilkirî hate dîtin
11:13 Li Wanê komxebata avê: Çavkanî pêşkeşî sermayeyê tên kirin
11:08 Bakirhan: Ocalan dixwaze mesele bi diyalog û muzakereyê were çareserkirin
10:52 Parlamenterên Partiya Çep a Swêdê: Ji bo aştiya li Rojhilata Navîn ji Ocalan re azadî
10:43 Mîhrîcana Şanoyê ya Jinan a Amedê di 5'ê Mijdarê de dest pê dike
10:05 Li Girtîgeha Îdirê mirinên biguman: Dikujin, paşê wekî xwekuştinê nîşan didin
09:52 Gotin 'çareserî' ye, lê kirin; kuştin, zext, binçavkirin, tayinkirina qeyûm e
09:35 Dîsa hevdîtina bi malbatê re li Abdullah Ocalan qedexe kirin
09:00 Keçecî yê ÎHD’î: Mafê jiyanê yê girtiyan tune tê hesibandin
09:00 ROJEVA 2'YÊ MIJDARA 2024'AN
08:53 Îsraîlê êrişî Xezayê kir 50 jê zarok 84 kes qetil kirin
01/11/2024
22:45 Li Kobanê peyama mezinkirina têkoşîna ji bo azadiya Abdullah Ocalan
22:32 Cendirmeyan bi ser mala rojnamevanan de girt
22:25 Ji Piştevaniya Morê çalakiya ‘di paşnav de mafê wekheviyê’
21:01 Li Sêrtê 10 kes hatin girtin
20:57 DEM Partiyê serdana welatî û esnafên Esenyurtê kir
18:26 Li Cizîrê 4 kes hatin girtin
17:31 Cenazeyê Bedira HPG'yî piştî 4 mehan radestî malbatê hat kirin
17:03 Li Qoserê ciwanekî întîhar kir
16:37 Kuçukbalaban: Em ê ji bo afirandina şert û mercên Ocalan ên hevdîtina bi civakê re hewl bidin
16:01 Amadekariyên 13’emîn Lijneya Giştî ya HDK’ê bi dawî bûn
15:44 Roja Kobanê ya Cîhanê: Berxwedana wê ji bo gelên cîhanê bû hêvî
14:36 Li ser sînorê Kobanê pîrozbahiya 1’ê Mijdarê: Kobanê ji bo gelan bû hêvî
13:50 Peyamên Roja Kobanê: Berxwedana dîrokî didome
13:48 Li girtîgehan di 5 salan de 2 hezar û 258 kesan jiyana xwe ji dest da
13:28 Ji bo 2 pirtûkên Weşanên Aryenê çap kiribû biryara komkirinê hate dayin
13:20 Alim, Dayik û Pîr: Divê dewlet destê xwe ji baweriyan bikişîne
12:31 Gemîcîoglû 26 caran rakirine nexweşxaneyê: Divê demildest bê berdan
12:00 Bakirhan: Abdullah Ocalan got ‘ruhê muzakereyan mezin bikin’
11:52 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:21 Berteka li dijî qeyûm: Berdewama polîtîkaya neçareseriyê
11:09 Li Sûltangaziyê jinek hate qetilkirin
10:41 Pirsgirêka kurd a carnan heye carnan nîne!
10:30 Piştî biryara AYM’ê 4 girtî hatin berdan
10:10 Dê li Avzêmên Mûnzûrê keşif bê kirin: Em ê destûrê nedin talanê
09:36 Rojnameger ji ber çêkirina nûçeyan hatin sûcdarkirin!
09:20 Serokê ÎHD'ê Yilmaz: Astengiya li ber çareseriyê tecrîd e
09:00 Li ser Çemê Hêzilê HES'eke din jî tê çêkirin
09:00 ROJEVA 1'Ê MIJDARA 2024'AN
07:53 Xebatkara Rojnameya Yenî Yaşamê hate berdan
31/10/2024
20:33 Bertekên li dijî qeyûm: Dest ji darbeya li hemberî vîna gel berdin
16:33 Gava ewil a qeyûm: Wêneyên Ozer ji bîlboardan jê dike
16:27 TJA û DBP: Em ê derbeya li dijî gel qebûl nekin
15:17 DEM Partiyê li dijî qeyûm banga têkoşînê kir: Dem dema yekitiyê ye
15:16 Xebatkara Yenî Yaşamê hate binçavkirin
15:14 Ozel ji bo Esenyûrtê bang kir: Darbe li îradeya gel hate kirin
15:11 Cezayê hefsê dan rojnamegerên girtin protesto kirin
15:00 Gel li Qada Esenyurtê kom dibe
14:50 Di hevdîtinên bûdçeyê de bertek nîşanî tayînkirina qeyûm dan
14:42 Civîna DEM Partiyê bi dawî bû: Em desteserkirina îradeyê qebûl nakin
14:38 ÎHD: Jiyana girtiyê nexweş Gemîcîoglû di xetereyê de ye
14:29 Li dijî qeyûm banga kombûna li Qada Esenyûrtê hate kirin
14:25 Pêvajoya îtîrazê ya li dijî encamên hilbijartinên Herêma Federe ya Kurdistanê dest pê kir
14:22 Bertek nîşanî girtina parêzer Sarsilmaz dan: Em ê serî netewînin
14:08 Ji Wezîr Tunç daxuyaniya têkildarî tecrîdê
14:07 Dema binçavmayinê ya 20 kesên li Stenbolê hate dirêjkirin
14:05 TEV-DEM: Divê mirovahî xwedî li Rojava derkeve
13:45 Şaredariya Esenyurtê hate dorpêçkirin
13:35 Ji bo girtiyê nexweş Gemîcîoglû banga hevpar: Bila were berdan
13:21 Turk-Îş: Sînorê birçîtiyê bû 20 hezar û 431 lîre
12:59 Cezayê li rojnamevan Jîna Muderîs hatiye birîn, tê bicihanîn
12:51 Parêzerên Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
12:01 Çawişê pispor bi 12 kîloyên tiryakê hate girtin
11:57 Piştî desteserkirina îradeyê li meqamê şaredariyê wêne kişand