Li gorî DEM Partiyê rêyên ‘krîtîk’ ên li pêşiya Enqereyê

img

ENQERE - Rayedarên DEM Partiyê ku biendaze nêzî gava Tayyîp Erdogan û Devlet Bahçelî ya “silavdayînê” dibin, diyar kirin ku divê pirsgirêka kurd weke amûrekê neyê bikaranîn û Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan weke navnîşana çareseriyê nîşan dan. 

Serokê Giştî yê MHP’ê Devlet Bahçelî di 1’ê cotmehê di rûniştina ewil a serdema nû ya Meclisê de silav da Hevserokê Giştî yê Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) Tuncer Bakirhan û hinek parlamenteran. Vê gava Bahçelî, rê li ber nîqaşeke nû vekir. Serokkomarê AKP’î Tayyîp Erdogan jî di axaftina xwe ya li Meclisê de got: “Êrişkariya Îsraîlê Tirkiyeyê jî digire nav xwe.” Gotinên Erdogan, ji hêla gelek kesan weke “Îktîdar hewl dide bi gefa Îsraîlê civakê konsolîde bike” hate nirxandin. 
 
PEYAMÊN LI PEY HEV ÊN ERDOGAN Û BAHÇELΠ
 
Piştî ku Erdogan axaftina xwe qedandî, Bahçelî ber bi aliyê DEM Partiyê ve çû û silav da Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê Tulay Hatîmogûllari û Tuncer Bakirhan. Piştre jî derket pêşberî kamerayn û wiha got: “Em dikevin serdemeke nû. Di demeke ku em ji bo cîhanê aştiyê dixwazin de hewceye em aştiya xwe ya navxweyî jî pêk bînin.” Di axaftinên xwe yên di rojên piştre de jî Bahçelî ji bo silavdayînê ev tişt anî ziman: “Silava min dayî, ronahiya gotinên di cih de yên Meclisa ewil û birêz serokkomarê me ye. Em wisa bela sebeb naçin destê tu kesî.” 
 
Erdogan jî di civîna koma partiya xwe ya heftane de piştgirî da Bahçelî û got: “Em xwe ji tu guftûgoyên ji bo gelê me sûdewer paşve nadin. Hêvîdarim ku muxatabên ji vê silavdayina Tifaqa Komarê fêm bikin.” 
 
DEM PARTÎ BIENDAZE NÊZ DIBE
 
Rayedarên DEM Partiyî jî bi daxuyaniyên weke “Bêguman hewcehî bi aştiya civakî heye. Lê belê divê ji bo vê gavên şênber bên avêtin.” re biendaze nêzî van daxuyaniyan bûn. Hinek derdorên alîgirên îktîdarê jî îdiaya “Pêvajoya çareseriyê ya nû” kirin. Lê belê ne DEM Partiyê ne jî AKP-MHP’ê di vê derbarê de tu tiştek negotin.  
 
Geşedanên di dema pêş de zêde tên mereqkirin û di rewşeke wiha de me mijarên di rojevê de ji rayedarên DEM Partiyê pirsî. Çavkaniyên partiyê yên me pê re hevdîtin kirin bal kişandin ser rageşiya di navbera Îsraîl-Îranê de û gotin ku li ser xetên bazirganî û enerjiyê li Rojhilata Navîn mudaxileyeke emperyalîst tê kirin û geşedanên dawî jî eleqeya xwe bi vê re hene. 
 
‘ELEQEYA XWE BI KOMPLOYÊ RE HEYE’
 
Li gorî partiyiyan, geşedanên li Rojhilata Navîn û di siyasetê de balkêş in. Partiyî dibêjin ku ne tiştekî rasthatiye ku ev geşedanên dawî di salvegera 26’emîn a Komploya Navneteweyî ya li dijî Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan de pêş ketine. Rayedar, vê nirxandinê dikin: “Geşedanên îro li Rojhilata Navîn diqewimin teqez eleqeya xwe bi komploya navneteweyî re hene. Bi pêvajoya ku di 9’ê Cotmehê de dest pê kirî re hat xwestin ku şerekî sed salan ê di navbera kurd û tirkan de derxînin. Dixwestin pirsgirêka kurd hêj kûrtir bikin.” 
 
NÊZÎKATIYA LI SER BAKUR Û ROJHILATÊ SÛRIYEYÊ 
 
Çavkaniyên partiyê ev yek destnîşan kirin: “Li dijî mudaxileya Rojhilata Navîn, pêwîste bi Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê re diyalog bê lipêşxistin. Rêveberiya Xweser tu gefek li dijî T irkiyeyê nexwariye. Kurdên li rojavayê Kurdistanê li hemberî Tirkiyeyê ne xwedî tu helwestek dijminan e.” 
 
Li gorî rayedarên; partiyê divê Tirkiye dest ji zimanê şer û pevçûnan berde û gavên kur ê li ber diyalogê vekin biavêje û wiha dibêjin: “Nexasim divê Tirkiye xweseriya Rojava nas bike û divê qebûl bike ku tu gef li dijî Tirkiyeyê naxwe. Heke ev pêk werin dê ji bo selametiya Tirkiyeyê û gelê kurd encamên erênî derkevin holê.” 
 
'JI BO HER DU ALIYAN JÎ WÊ EWLEHÎ ÇÊBIBINE’ 
 
Rayedarek partiyê destnîşan kir ku divê Tirkiye demildest li gel Rêveberiya Xweser “hevkariyek lezgîn” pêk bîne û got: “Divê ewlehiya sînor bi awayek kontrola hevpar bê kirin û li dijî gefan dikarin bi awayek koordîneyî tevger bê kirin. Divê Rojava bi pozîsyonek ku ne dijminê Tirkiyeyê bê hesibandin û wê ji bo her dua liyan jî ewlehî pêk were.” 
 
RÊYA ÇARESERIYÊ: ÎMRALI 
 
Heman rayedarê partiyê her wiha bal kişand ser wê yekê ku divê Tirkiye dawî li operasyonên leşkerî bîne û wiha got: “Pirsa ku weke berê di çarçoveya pêvajoya çareseriyê de dikare bi Abdullah Ocalan re çawa têkiliyek çêbike, ev yek jî nîşan dide ku Tirkiye di polîtîkaya hundir û derve de hewceyî bi nirxandinê heye.  Pêwîste siyaset ji nû ve were nirxandin. Pêşxistina nêzîkatiya çareseriyê çend hêmanên girîng di nav xwe de dihewîne. Pêvajoya diyalogê ya li gel Ocalan dê hem ji bo Tirkiyeyê hem jî ji bo Tirkiye sûdê werbigire bê destpêkirin. Çimkî tecrûbeya berê heye. Çimkî pêvajoya 2013-2015’an di bîra me hemûyan de ye. Abdullah Ocalan ji bo rawestandina şer û pevçûnan xwedî rolek girîng bû û bi vê rolê rabû. 
 
Ji bo vê hê jî dereng nîne. Bivê nevê lazim e bi birêz Ocalan re ji bo çareseriya demokartîk a pirsgirêka kurd diyalog bên kirin û wê ev yek rê li ber çareseriya krîzên li Tirkiyeyê û hem jî Rojhilata Navîn veke. Rêya çareseriyê li Îmraliyê ye.” 
 
DESTNÎŞANKIRINA ‘GAVÊN JI DIL’ 
 
Li gorî rayedarên partiyê, tecrîda li dijî Abdullah Ocalan “firsenda aştiyê” bi paş ve dixe: “Tirkiye bi israrkirina di neçareseriyê de derfetê winda dike ku li Rojhilata Navîn bibe aktorekî girîng. Di ev yek neyê hebakirin.” Rayedaran dan zanîn ku gelê kurd tu serdeman ji aştiyê nereviya ye û hêj li heman noxteyê disekinin û geşedanên li Rojhilata Navîn neçar dike ku ji bo çareseriyê “gav werin avêtin.” Rayedaran wiha domand: “Ocalan di çareseriya pirsgirêka kurd de weke aktorekî girîng tê qebûlkirin. Pêvajoya aştiyê ya di navbera salên 2013-2015’an de hate meşandin, ji bo çareseriya pirsgirêka kurd û pêkanîna aştiya navxweyî ya Tirkiyeyê tecrubeyeke girîng bû. Pêvajoya diyalogê di mijarên bidawîbûna şer û berfirehkirina mafên siyasî yên kurdan de bingehek amadekiribû ku gavên girîng bên avêtin. Lê desthilata AKP’ê ev yek qebûl nekir û rêyeke antîdemokratîk tercih kir û Tirkiye anî asta girtîgehê.”
 
PÊŞNIYARÊN ÇARESERIYÊ 
 
Rayedarekî partiyê yê din ku geşedanên heyî em pê re axivîn jî di mijara “çareseriyê” de bal kişand ser rola Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan. Rayedar, destnîşan kir ku jinûve destpêkirina diyalogeke bi Abdullah Ocalan re tevkariyê li çareseriya aştiyane ya pirsgirêka kurd bike û wiha got: “Bangên Ocalan ên ji bo aştî û diyalogê, ji bo çareseriya pirsgirêka kurd dikare çarçoveyeke çareseriya bê tundî, polîtîk pêşkêş bike û ev pêvajo jî dikare tevkariyê li pêvajoya demokratîkbûyîna Tirkiyeyê bike. Di dema pêvajoya çareseriyê de Ocalan hem li ser tevgera kurd a li Tirkiyeyê hem jî li ser PKK’ê Serokekî bi bandor bû. Pêşniyar û bangên Ocalan dikare di mijara xistina tansiyona li herêmê de roleke girîng bilîze.”
 
Heman rayedar, her wiha ev pêşniyar rêz kirin: “Ji bo Tirkiye di siyaseta navxweyî de ji bo pirsgirêka Kurd nêzîkatiyeke hîn tevlîkar û demokratîk pêş bixe, li şûna operasyonan divê li ser pêvajoyên muzakereyê bisekine. Diyaloga bi tevgera kurd re ya di warê siyasî û civakî de dikare pêşiyê li pêvajoyeke ku bandoriya rêbazên operasyonel û leşkerî were pirsîn veke. Berê di dema pêvajoya çareseriyê de di serî de Yekitiya Ewropayê û Amerîka aktorên navnetewî di rêya çareseriya aştiyane de Tirkiye teşwîq kiribû. Îro jî bi destekeke mîna ya dîplomatîk re vegera Tirkiyeyê li pêvajoya çareseriyê dikare bandoreke erênî li qada navneteweyî bike. Ji ber vê yekê, ji nû ve destpêkirina pêvajoya çareseriyê ya bi Ocalan re û veguherîna wê ya ber bi rêbazên dîplomatîk û siyasî ve li şûna operasyonên li Herêma Kurdistana Iraqê, dibe ku weke stratejiyeke hîn mayînde ya bi armanca aramiya demdirêj bisekine.”
 
‘ÇARESERÎ MESELEYA DEWLETÊ YE, NE YA DESTHILATÊ’
 
Rayedarê partiyê ku ji axaftinên AKP’ê û MHP’ê re bipîvan nêzîk dibe ev tişt gotin: “Dibe ku ev jî lîstikeke desthilatê be ku muxalefetê ji hev dûr bixe û qels bike. Ji ber vê yekê çareseriya demokratîk a pirsgirêka kurd meseleya dewletê ye ne ya desthilatê ye. Ji ber wê yekê em di wê baweriyê de ne ku divê ev pirsgirêk li Tirkiyeyê bi aqilekî hevpar çareser bibe. Lê belê divê were zanîn ku dema mijar hesabên siyasî yên heyî be em ê tu carî tev liv ê nebin.”
 
MA / Mehmet Aslan
 

Sernavên din

17/11/2024
12:13 Gelo Akşener dibe cîgira Erdogan?
12:00 Ji bo mitîngê bi rê ketin
11:44 Bi gotina ‘were vir walî’ bûbû rojev: Em ê têkoşînê bi ser bixin
11:16 Li Xurmatoyê teqîn
10:40 Rojnameger Karwan: Tirkiye ji PDK’ê hikûmeteke ji wê re xizmetê bike daxwaz dike
10:05 Parêzerê Abdullah Ocalan: Divê ji bo çareseriyê bingeha pêwîst were amadekirin
09:19 Hejmara 90'emîn a Kovara Jinê derket
09:02 Schlotthauer: Divê Abdullah Ocalan were berdan
09:01 Jin li Mexmûrê bi neteweya demokratîk re wekheviya zayendî ya civakî ava dikin
09:00 17’Ê MIJDARA 2024’AN
16/11/2024
16:08 Di nobeda li dijî qeyûm de banga ji bo mîtînga Êlihê
16:01 Dayikên Şemiyê ji bo Alî Tekdag doza edaletê kirin
15:57 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê bi Serokê TBB’ê re civiyan
15:48 Banga 'bila girtiyên nexweş bên berdan'
15:39 Çîroka 3 windayan
13:09 Li Kolnê beriya mîtînga 'azadiyê' meş
12:31 Îmamoglû hat Mêrdînê
10:27 Li Îmraliyê şert û mercên 'Darbeya 17'ê Mijdarê' didomin
09:42 'Em dixwazin bajarên li ser esasê wekheviya zayendî ava bikin'
09:26 'Ji bo çareserkirina tundiya li ser zarok û jinan, guherîneke pergalî divê'
09:24 Banga ji bo 25'ê Mijdarê: Azadiya jinê azadiya civakê ye
09:04 Li Xelfetiyê di 7 mehan de 34 milyon deyn hat dayîn
09:00 ROJEVA 16’Ê MIJDARA 2024’AN
15/11/2024
16:27 Cihê mitînga Êlihê hate guherandin
15:50 DEM Partiyê hevdîtina xwe ya bi Partiya Saadetê re taloq kir
15:49 7 pêşnûmeyên têkildarî ziman û perwerdeyê heman rojê hatin redkirin
15:36 Ji girtiyên jin re qert hatin şandin
15:31 Ji bo mitînga ‘Demokrasî û azadiyê’ derî bi derî xebat meşandin
15:26 Dayikên Aştiyê ji bo Werîşe Mûradî bang kirin
15:21 Bîranîna Seyîd Riza: Cihê gorê wî eşkere bikin
14:38 Girtiyê destek û lingekî wî tune ye di hucreya yekkesî de tê ragirtin
14:17 Ji ber ku nexwest biçe ‘qawîşa kesên serbixwe’ tehliyeya wê taloq kirin
14:08 Xelkê Êlihê li dijî xespkirina îradeyê meşiya: Em ê bi ser kevin
13:55 Hevşaredaran bersiv dan îdiayên ‘xerckirinan’: Qeyûm bi rêya derewan hewl dide xwe rewa bike
13:15 24 roj in cenazeyan nadin malbatan
12:47 Berxwedana Xelfetiyê di roja 12’an de didome
12:38 Li Bagokê liv û tevgera hewayî heye
12:36 Karasu ‘hevdîtina bi telefonê ya bi Qendîlê re’ derewand
12:25 Dosyayên parêzbendiyê yên 5 wekîlan li Meclisê ne
12:14 Seyîd Riza li Dêrsimê hate bibîranîn: Ên daxwaza wan aştî divê bi komkujiyê re hevrû bibin
11:24 Li Meletiyê bi pileya 4,9 erdhej çêbû
11:20 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
10:52 Çakmak: Hevdîtinek nayê wateya bidawîbûna tecrîdê
10:19 Li Stenbolê zarokek hate girtin
10:17 Bayindir: Divê kesên azadî û demokrasiyê dixwazin tev li mitîngê bibin
09:52 Li Geverê operasyona leşkerî hate destpêkirin
09:51 Hevserokê KON-MED’ê Gok: Ji bo azadiyê em tev li mitînga Kolnê bibin
09:36 Di Doza Qontaxê de polîs hatibû girtin: Ji dozgerê Dadgeha Bilind daxwaza ‘awarte’
09:03 'Dosyeya ku di sala 2019'an de wekî sedema tayînkirina qeyûm hat nîşandan bi beraetê bi encam bû'
09:02 Girtî Serhat: Em bi pêkanînê 12'ê Îlonê re rû bi rû ne
09:01 Sonuk: Armanc birêvebirina civakeke yekreng, yekzayend û yekaqilî ye
Demîr: Qeyûm polîtîkaya dijminatiyê ya li hemberî kurdan e
09:00 Rojnamevan Duran: Tirkiye muzakereyê nake, dibêje 'teslîm bibin yan na em ê bişewitînin'
09:00 ROJEVA 15’Ê MIJDARA 2024’AN
14/11/2024
21:23 Gemîcîoglû hat berdan: 21 roj in li nexweşxaneyê ye
16:48 Baroyên bakurê Kurdistanê li Mêrdînê ne: Qeyûman paşve bikişînin
16:02 Li Wanê di 10 mehan de 10 jinan bi awayekî guman jiyana xwe ji dest dan
16:01 Şaredariyên Wan û Tûşbayê li dijî tundiyê belgeya helwestê îmze kirin
15:32 Ji bo azadiya Abdullah Ocalan li Amerîkaya Latîn kampanya hat destpêkirin
15:07 Danişîna doza ‘Meşa azadiyê’ hate taloqkirin
14:48 Ji bo jinên hatin qetilkirin şitil hatin danîn
14:36 DEM Partiyê bang kir: Werin ji bo aştiyeke birûmet em berpirsyartiyê li xwe bigirin
14:09 Li Êlihê ji bo 17’ê mijdarê bang: Ji bo parastina azadiyê em li qadan bin
13:46 Bi hinceta konserê derheqê Şaredariya Beykozê de lêpirsîn hate destpêkirin
13:45 Tîryakî: 11 roj in hêj biryara qeyûm nehatiye teblîxkirin
13:20 Berxwedana Xelfetiyê ya li dijî qeyûm didome
12:56 Tehliyeya Karak ê 29 sal in girtî ye 6 salên din taloq kirin
12:49 DAD: Bila cihê gora Seyîd Riza û hevalên wî bên eşkerekirin
12:33 Ji baroyan berteka hevpar: Qeyûm ne hiqûqî ne ne jî rewa ne
12:20 Li pêşiya Wezareta Karên Hundir çalakî: AKP’ê derbe kir
11:40 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
10:39 Sekreterê Yekîtiya Partîzanên Îtalyayê: Ji bo çareseriyê divê Abdullah Ocalan azad bibe
09:14 Diljen Ronî ku konsera wî hat betalkirin: Dest ji vê helwesta dudilî berdin
09:04 Wê qeyûm li Stenbolê bi hevdîtina gel bê protestokirin
09:03 Serokê Giştî yê ÎHD'ê Kuçukbalaban: Ji bo biçin Îmraliyê dê serlêdanê bikin
09:01 Amadekariyên mîtînga 'azadiyê' didomin: Em bi ruhê seferberiyê beşdar bibin
09:00 ROJEVA 14'Ê MIJDARA 2024'AN
13/11/2024
21:43 Li Cenevreyê ji bo Abdullah Ocalan çalakî
16:17 Li Dêrsimê polîsek mir
16:07 ÎHD’ê kampanyaya ‘şandina pereyan a ji girtîgeh re sûc nîne’ da destpêkirin
15:15 Li gelek bajaran banga ‘bûdçeya ji bo ked û edaletê’ hate kirin
14:54 Têkildarî kuştina Çitay 3 polîs ji peywirê hatin dûrxistin
14:45 ‘Sîxûriya tesîrkirinê’ ji pêşniyarqanûnê hate derxistin
14:32 Baroya Wanê têkildarî tundiya li zarokan hatiye kirin serlêdana sûc kir
13:53 Di berxwedana Êlihê de ji bo mitînga 17’ê mijdarê bang hate kirin
13:36 Li Sêweregê jinekê bi awayekî guman jiyana xwe ji dest da
13:33 Lêkolîna qadê: Hilbijêrên kurd qeyûm naxwazin
13:30 Li Wanê bi ser malan de hate girtin
13:21 DEM Partî: Zimanê kurdî xeta jêneveger e û divê bibe zimanê perwerdeyê
13:01 Ji Dîlokê bo piştevaniyê hatin Xelfetiyê
12:58 Girtiyan name şandin: Sewqên me nayên kirin, gef li me tên xwarin
12:51 Hevşaredaran starta kampanyaya ‘Gotina me xelas nebûye’ dan
11:15 Rapor nedan girtiyê ji hêla gardiyanan ve hatiye derbkirin
10:58 Mamosteya li dijî xespkirina îradeyê têdikoşe: Ez xwedî li dengê xwe derdikevim
10:20 AYM’ê redkirina serlêdana ‘şertên nebaş’ weke ‘binpêkirin’ qebûl kir
09:51 Ji bo faîlê Hîlal Kar cezayê muebbeta girankirî hat xwestin
09:37 Ji ber ‘Meşa Azadiyê ya Mezin’ doz li 29 kesan hate vekirin
09:36 Dosyeya rojnameger Tara û Behadîn radestî Nûnertiya YE’yê hate kirin
09:34 Demîrel: Ma hûn dê bi tayînkirina qeyûman pirsgirêka kurd çareser bikin?
09:04 Çiyayên Cûdî û Gabarê bi dînamîtan tên tunekirin
09:04 Banga ji bo meşa li Kolnê: Em ê vîna gelê kurd nîşanî cîhanê bidin