'Tundî herî zêde li girtîgehan tê kirin'

  • jin
  • 14:30 25 Mijdar 2024
  • |
img

AMED - Tora Têkoşîna li Dijî Tundiyê ya Amedê diyar kir ku di sala 2023’yan de herî zêde tundî li girtîgehan hatiye kirin. 

Pêkhateyên Tora Têkoşîna li Dijî Tundiyê ya Amedê rapora torê ya ku bi boneya 25'ê Mijdarê Roja Têkoşîna li Dijî Tundiya Li Ser Jinê ya Navneteweyî amade kiribûn, li Komeleya Jinan a Rosayê parve kirin. Endama Navenda Mafên Jinan a Baroya Amedê Merve Karadaş daxuyanî xwend. 
 
Merve Karadaş diyar kir ku zêdebûna daneyên tundiyê yên di navbera 2023-2024'an cihê fikaran e. Merve Karadaş, wiha got: “Serlêdanên ku me girtine nîşan didin ku tundiyên nû yên weke tundiya dijîtal, qadên jiyanê yên jinan teng û kontrol dikin. Di sala 2024’an de li Amedê 9 kuştinên jinan di çapemeniyê de hatin weşandin, lê hejmara rast ji vê zêdetir e. Kêmasiyên di pêkanîna zagona bi hejmara 6284’an de ku mafê jiyanê yê jinê diparêze û biryara vekişîna ji Peymana Stenbolê faktorên sereke ne ku tundiyê zêde dike. Li welatekî ku edalet pêk nayê û polîtîkaya bêcezakirinê dewam dike, jin nikarin xwe bigihînin edaletê û her cure tundî berbelav dibe. Rastiya ku sûcdar bi giranî bê ceza dimînin, bi taybetî di kuştinên li dijî jinan de, yek ji sedemên sereke yên vê zêdebûnê ye."
 
‘TUNDÎ HERÎ ZÊDE LI GIRTÎGEHAN TÊ KIRIN’ 
 
Bi domdarî Merve Karadaş anî ziman ku herî zêde li girtîgehan tundî tê kirin û wiha pê de çû: “Li Girtîgeha Jinan a Amedê, girtiyên jin bi pêkanînên wekî lêgerîna tazî, muameleya xerab rû bi rû dimînin. Nehiştina dermankirina girtiyên nexweş û taloqkirina înfaza keyfî mînakên zelal ên binpêkirina mafê jiyanê ne."
 
SEPANÊN QEYÛMAN
 
Merve Karadaş wiha domand: “Divê Peymana Stenbolê vegere û polîtîkayên li ser esasê wekheviya zayendî bên meşandin. Divê zagona bi hejmara 6284’an bi bandor were bicihanîn û li gorî hewcedariyên takekesî tedbîrên parastinê bên amadekirin. Divê sepandina reftarên baş û daxistina provokasyonên neadil li ser sûcdarên jinan û sûcên nefretê bê rawestandin. Divê derziya HPV bêpere bê çêkirin û xizmetên tenduristiyê yên jinan bên xurtkirin. Divê rêziknameyên ku mafên destûrî yên LGBTI+ garantî dikin bên çêkirin û li dijî sûcên nefretê bi awayekî bi bandor têkoşîn bê kirin. Divê hejmara stargehên jinan bên zêdekirin, zerarên ku ji ber polîtîkayên qeyûm li jinan tên ji holê bê rakirin. Divê destdirêjiya darazê ya li dijî parêzvanên mafên jinan bi dawî bibe; Divê azadiya jinê ya rêxistinî û îfadeyê bê parastin.
 
DIRÛŞMA ‘JIN JIYAN AZADÎ’ NAYÊ QEDEXEKIRIN 
 
Îro em careke din diqîrin; Ji bo rawestandina tundiya li ser jinê, li dijî zilma baviksalarî û pêkanîna wekheviya civakî divê em têbikoşin. 'Jin, Jiyan, Azadî' ne tenê dirûşme ye; sembola jiyan, azadî û berxwedanê ye. Hûn nikarin vê dirûşmê qedexe bikin an jî bêdeng bikin. Bêyî jin azad bibe civak azad nabe. Bi vê minasebetê em spasiya hemû kedkarên çapemeniyê yên ku ji bo gihandina dengê jinan dixebitin dikin."
 
Daneyên di raporê de wiha ne: 
 
“* Tundiya psîkolojîk: Hezar û 204
 
* Tundiya aboriyî: 861
 
* Tundiya fîzîkî: 969
 
* Tundiya zayendî: 265
 
* Tundiya dijîtal: 261
 
* Mobbîng: 334
 
* Kuştinên biqesdî: 2
 
* Hewldanên kuştina Biqesdî: 2
 
* Hewldana întîharê: 26
 
* Îşkence û muameleya xerab: 6
 
* Ferzkirina sîxûrtiyê: 7
 
* Zexta hêzên ewlekariyê: 7
 
* Grevên birçîbûnê: 8
 
* Binpêkirinên li girtîgehan: 3
 
* Serdegirtinên malan: 1
 
* Sirgun: 2
 
* Binpêkirina mafê tenduristiyê: 1”
 

Sernavên din

22/12/2024
14:46 Jinan şîna Cîhan Bîlgîn bi meşekê ziyaret kirin
14:15 Ji ber ‘Nazim Daştan û Cîhan Bîlgîn’ derheqê Baroya Stenbolê de lêpirsîn hat destpêkirin
14:04 Şîna rojnameger Nazim Daştan bi girseyî hat ziyarkirin
13:54 Rêxistinên rojnamegeran ên Başûr qetilkirina rojnamegeran şermezar kirin
13:41 Li Kongoyê keştî noqî avê bû: 38 kes mirin, 100 kes winda ne
11:51 Eniya Jinên Başûr ji bo Rojava bang kir
11:32 Helîkoptera ambulans li nexweşxaneyê xist û ket: 4 kes mirin
11:02 Halîde Turkoglû: Roj roja parastina şoreşa jinê ya Rojava ye
10:09 Dewleta tirk û komên paramîlîter gundên Kobanê topbaran kirin
10:06 Yek ji pêşengên şoreşa jinê: Evîn Goyî
09:52 Hejmara nû ya Kovara Jinê derket
09:51 Banga lêpirsînê: Mirina her rojnamegerekî/ê mirina rastiyê ye
09:24 Ji ber ‘Daştan û Bîlgîn’ derheqê T24 û Seyhan Avşarê de lêpirsîn hate destpêkirin
09:04 Sermayedaran xweza xwarin û xilas kirin
09:00 ROJEVA 22’YÊ KANÛNA 2024’AN
21/12/2024
16:49 Ji ser sînorê Qamişloyê bang kirin: Hûn nikarin Çapemeniya Azad bêdeng bikin
16:41 Hêrsa li dijî qetilkirina rojnamevanan: Em ê tim heqîqetê ragihînin
16:37 Ji Meclisa Jinên Sûriyeyê deklerasyoneke 13 xalî
16:32 Xwestin girtiyên bi nexweşîna Wernîcke Korsakoffê bên berdan
15:52 Xizmên windayan qetilkirina rojnamevanan şermezar kir
15:48 Ji bo Îsmaîl Bahçecî û rojnamevanên hatine qetilkirin doza edaletê kirin
15:42 Li sînor qetilkirina rojnamevanan hat protestokirin
14:39 HPG: PDK'ê kemîn danî pêşiya tîmek me
13:17 Li Girtîgeha Panosê îşkence li jinên girtî hat kirin
11:50 Ji bo cenazeyên rojnamevanan serlêdan
10:15 Rêxistinên çapemeniyê: Hedefgirtina rojnamevanan sûcê şer e
09:19 Malpera înternetê ya Yenî Yaşamê hat astengkirin
09:15 Navenda Şerê Cîhanê ya 3’emîn: Rojhilata Navîn
09:13 Ji Kongreya DYA'yê amadekariya sepandina mueyîdeyan li ser Tirkiyeyê
09:03 Tirkiyeyê di 5 salan de 13 rojnamevan qetil kirin
09:00 ROJEVA 21'Ê KANÛNA 2024'AN
20/12/2024
21:49 Ber bi sînorê Kobanê ve veguhastina tanqan
21:25 Kesên li Wanê hatin binçavkirin hatin berdan
20:07 IFJ: Bila berpirsên êrişa li dijî rojnamevanan hesab bidin
16:34 Şêx Murşîd El-Xeznewî: Divê Kurd bi yekdeng biçin Şamê
15:37 Doza ji ber protestokirina çekên kîmyewî hatibû vekirin hat taloqkirin
15:13 Israra Nazim a ji bo heqîqetê
15:10 PEN Internationalê bertek nîşanî qetilkirina rojnamegeran da
14:44 Polîsan erişî daxuyaniya li Wanê kirin: 10 jê rojnameger herî kêm 39 kes hatin binçavkirin
14:30 Nobeta ser sînor di roja 8’an de ye: Statûya Rojava nas bikin
14:18 Li ser sînorê Qamişloyê çalakiya nobetê: Çapemenî rûmeta me ye
13:53 CFWIJ: Hedefgirtina rojnamegeran sûcê şer e
13:43 DEM Partî: Em qetilkirina rojnamegeran lanet dikin
13:39 Malbata Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kir
13:38 Bakirhan: Li Rojava bi SÎHA’yan hûn nikarin meseleyê çareser bikin
13:06 Qetilkirina rojnamegeran hate protestokirin: Em ê pênûsa wan li erdê nehêlin
12:56 Banga îstîfayê li hevşaredara hatibû îxrackirin, kirin
12:41 Bertek nîşanî qetilkirina rojnamegeran dan: Kes nikare pênûsa heqîqetê bêdeng bike
11:56 Li Qamişloyê bang kirin: Dê têkoşîna Nazim û Cîhanê li erdê nemîne
11:45 Parlamenterên Swîsreyî ji bo Rojava bang kirin: Bikevin nava tevgerê
11:39 Êrişên ser Çapemeniya Azad di rojeva Meclisê de ne: Dê heqîqet bêdeng nebe
11:13 ‘Dê nekarin rastiyan bêdeng bikin’
11:08 Meşvanên ‘Çareserî û Azadiyê’ bang li Meclisê kirin: Berpirsyartiyê li xwe bigirin
11:05 Di kadraja Daştan de her tim têkoşîna gel hebû
10:08 DFG'ê qetilkirina rojnamegeran şermezar kir
09:59 Cîhan Bîlgîn ‘pêvajoyên dîrokî’ kişand û nivîsand
09:20 AYM'ê biryar da ku mafê darizandina adilane ya Bozan Karayilan hatiye binpêkirin
09:20 Li Botanê piştî 8 salan yekem şanoya Kurdî
09:05 2024: Di Şerê Cîhanê yê Sêyemîn de qonaxeke nû dest pê kir
09:03 Îdiaya li midûriyeta polîsan îşkence: Midûr derb kir, amîr tomar kir
09:02 Li Dêrsimê xetereya mayinan
09:00 ROJEVA 20'Ê KANÛNA 2024'AN
08:40 Rojnameger Nazim Daştan û Cîhan Bîlgîn hatin qetilkirin
19/12/2024
22:09 Piştgiriya ji bo daxwaza 'Bagawazên Aştiyê' didome
22:04 QSD: Operasyona paqijkirinê ya li Meidanê bi dawî bû
21:55 Hunermend li sînorê Qaişloyê daxuyanî dan: Em ê li hemberî êrişan rabin
20:02 Tirkiyeyê gundê Kobanê bombebaran kir
16:35 'Kurdên niha û sedsal berê ne wekî hev in'
16:16 Salvegera Komkujiya 19’ê Kanûnê: Tecrîd giran bû, binpêkirin zêde bûn
16:04 Tehliyeya Taşli ku 30 sal in girtî ye ji bo salekê hate taloqkirin
15:47 HSD’ê ji bo Kobanê bang kir
15:27 Ji Îzmîrê piştgiriya ji bo banga çareseriyê ya rewşenbîran
15:07 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
15:07 Dayika Taybet Înan hat bibîranîn: Dê kujer hesabê bidin
14:50 'Bi tunehesibandina Kurdan re hûn ê aştiya navxweyî çawa pêk bînin?’
14:11 DEM Partiyê girtiyên hatibûn qetilkirin bi bîr anî
13:24 Hevşaredara Hezexê ji DEM Partiyê hate îxrackirin
13:06 Sakik ji Fîdan re got: Divê hûn ji wir derkevin
12:16 Meşvanên ‘Çareseriya Demokratîk û Azadiyê’ ji bo Enqereyê bang kirin
12:04 ‘Ji bo birêz Ocalan bikare rola xwe bilîze divê bingeh were amadekirin’
11:46 Nehiştin Oncu yê 30 sal in girtî ye beşdarî merasîma cenazeyê dayika xwe bibe
11:34 Berdevka DEM Partiyê: Dema guncav nîşaneya keyfiyetê ye, divê rêya ber bi Ocalan ve were vekirin
11:23 Serokê Giştî yê EMEP’ê: Divê rêxistinên sosyalîst Tirkiyeyê neçarî aştiyê bikin
11:11 Welatiyên li ser sînor nobetê digirin: Rêya azadiyê ji Rojava derbas dibe
10:29 Dogu Ergîl: Tirkiye mecbûr e rêveberiya xweser a li Sûriyeyê qebûl bike
09:31 Amed di nava mijê de ma
09:26 'Em banga parastina destkeftiyên jinan li her kesî dikin’
09:22 Rojnamevan Cîhan Bîlgîn:Turbe hincet e, armanc dagirkerî ye
09:19 Girtî Gokalp ji Girtîgeha Dûmlûyê bang kir: Dengê me bibihîsin!
09:04 Berdevkê YPG'ê Siyamend Elî: Em yekane hêz in ku bi destê gel hatine avakirin
09:03 'Nepêkanîna mafê hêviyê li dijî qedexeya îşkenceyê ye'
09:00 ROJEVA 19'Ê KANÛNA 2024'AN
08:54 Dewleta tirk û komên paramîlîter êrişî Qereqozaqê kirin
18/12/2024
18:08 Li Cizîrê 2 kes hatin girtin
17:52 Ji jinan ji bo Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê xeleka jiyanê
16:26 HSD: Dewleta tirk agirbest binpê kir û êriş dike
16:18 Ji Erdogan xeyalên dagirkeriyê: Dive asoya me bi 782 hezar km’an bisînor nebe
15:48 Halîde Turkoglû: Çeteyên SMO’yê sûcên li dijî mirovahiyê dikin
15:40 Li ser sînor bang kirin: Heke hûn çareseriyê bixwazin wê demê deriyên Îmraliyê vekin
15:35 32 rêxistinên civaka sivîl ên Spanyayê li dijî êrişên ser Rojava banga lezgîn kirin