Sembola berxwedana jinên kurd

  • jin
  • 11:28 15 Çile 2025
  • |
img

ŞIRNEX –Binevş Agal li Botanê tovên têkoşîn û berxwedanê reşand û Berîvan Cizîrî wiha behsa wê kir: "Wê gel hişyar kir. Min navê wê li xwe kir, beşdarî têkoşînê bûm û hewl da bibim layiqî navê wê." 

Bînevş Agal bi sekn, berxwedan û têkoşîna xwe di karwanên jinên nemir de cih girti û li Botanê wek Bêrîvan dihat naskirin. Dema ku di 16'ê çileya 1989'an de jiyana xwe ji dest da, gel rakir ser piyan. Bi têkoşîna xwe ji jinên kurd û êzidiyan re bû çavkanî. Tevî ku gelek sal di ser şehadeta wê re derbas bûne jî têkoşîna wê nehatiye jibîrkirin.
 
Binevş Agal li gundekî navçeya Qûbîna Êlihê ku gundek êzidiyan e di sala 1966’an de hat dinê. Navê Bînevşa Narîn a destana ‘Cembeliyê Mîrê Hekkarî û Binevşa Narîn’ li wê kiribûn. Malbata wê wekî gelek malbatên êzidî piştî darbeya 12’ê îlona 1980 neçar ma koçî Ewropayê bike. Binevş Agal piştî ku tevli tevgera azadiyê bû navê Bêrîvan li xwe kir. Di sala 1985’an de ji Ewropayê derbasî Rojava bû û ji wir jî derbasî herêma Cizîrê ya Şirnexê bû. Di demeke kurt de di nav gel û jinên botanî de hat naskirin û hezkirin. Di 16’ê çileya 1989’an de di encama serdagirtina malekê de jiyana xwe ji dest da. Ji wê demê heta niha her tim wek efsane navê ‘Bêrîvan’ li ser ziman e. 
 
Gelek malbatan navê Bêrîvan li zarokên xwe kir û gelek kesên ala têkoşînê hilgirtin ev nav li xwe kirin. Ji wan yek jî Bêrîvan Cizîrî ye ku li Cizîrê di Newroza 1992’an de bi kefiya xwe ya spî ve pêşengî ji gel re kir û li hember hêzên dewletê ku panzer diajotin ser gel û qetlîam pêk dianîn tiliya xwe dihejand. Bêrîvan Cizîrî têkildarî têkoşîna Binevş Agal ji Ajansa Mezopotamya (MA) re axivî. 
 
‘WÊ TÊKOŞÎN BELAV KIR’
 
Bêrîvan Cizîrî da zanîn ku li Botanê nasname û hişmendiya bi hatina Binevş Agal ve xurt bûye û wiha axivî: “Hevala Binevş Agal bandor tenê li gelê Cizîrê nekir, bandor li hemû gel kir. Perwerdehiya Rêbertî dît û li Rojava xebat meşand. Piştî demekê hat Cizîrê. Bi hatina wê ve li Cizîrê gel hişyar bû. Bandoreke mezin li ser gel kir. Li hemû malên ku diçûyê bandor li ciwan, jin, kal û pîran dikir. Nemaze jî sekna wê ya kurdewar bala mirov dikişand. Bi xebata xwe ve gel rêxistin dikir û rêxistin bi gel dida naskirin. Tax bi tax digeriya, civîn lidar dixist, jin û gel dianî gel hev. Sekn û usluba wê ji bo naskirina rêxistinê bes bû. Ne tenê li Cizîrê bajar bi bajar digeriya û gel rêxistin dikir. Şehîdbûna wê bandoreke mezin li min kir. Pir li ber xwe da û bi lehengî şehîd bû. Pêvajoya şehîdbûna wê ji nêz ve dizanim. Min hevala Berîvan li mala birayê xwe dît û wê demê ez 14 salî bûm. Min gelek tişt fêm nedikir lê dema min hevala Bêrîvan dît pir di bandora wê de mam. Piştre ji bo min bû armanc.”
 
‘JI HÊZA WÊ DITIRSIN’ 
 
Bêrîvan Cizîrî diyar kir ku şehadeta Binevş Agal jî bandor li gel kir û wiha pê de çû:  “Hevala Bêrîvan civîna xwe ya dawî bi heval Emîn re li Taxa Cûdî pêk anî. Di navbera wan û polîsên ku bi awayekî fizîkî dişopandin de pevçûn derket û li wir heval Bêrîvan û Emîn birîndar bûn. Îşkence li her du hevalan kirin û piştre bi 8 guleyan ew qetil kirin. Piştre her kes binçav kirin. Ji bo 2-3 rojan qedexeya derketina derve hat ragihandin. Cenazeyên wan nedan malbatan. Cenazeyên wan ji aliyê şaredariyê ve hatin definkirin. Destûr nedan ku raya giştî ji geşedanan agahdar bibe. Ji ber ku ji hêza heval Bêrîvan ditirsiyan.”
 
‘ME XWEST LAYIQÎ KEDA WÊ BIBIN’
 
Bêrîvan Cizîrî anî ziman ku piştre ala têkoşînê dewr girtiye û wiha axivî: “Ji min re gotin, tu weke heval Bêrîvan wêrek î, navê wê li xwe bike. Ez gelek li ser vê yekê fikirîm, gelo ez ê hêjayî vî navî bibim. Piştre min hewl da ku layiqî nav û têkoşîna wê bibim. Li pey rêheval Bêrîvan bi sedan ciwan beşdarî têkoşînê bûn. Mîrasa têkoşîna ku li pey xwe hişt li gelek bajaran belav bû. Komîteyên jin û ciwanan hatin avakirin. Ev mîrate gav bi gav li seranserê Kurdistanê belav bû û pêngava serhildanê dest pê kir. Berxwedana Cizîrê ji bo hemû kurdan bû çirûskek agir. Êdî pêvajoya xebat, rêxistinî û serhildanê bû. Me nexwest têkoşîna heval Bêrîvan da destpêkirin nîvço bimîne û me xwest layiqî keda wê bibin.”
 
‘ŞOREŞA JINAN DÊ BI SER BIKEVE’
 
Bêrîvan Cizîr got ku şoreşa jinan dê bi ser bikeve û axaftina xwe wiha bi dawî kir: “Ev têkoşîna ku wê daye destpêkirin hê jî didome. Têkoşîna wan bû sedem ku ez û gelê Cizîrê dakevin qadan. Tiştekî ku ez winda bikim tune bû. Di heman demê de min navê wîê jî li xwe kir, lewma divê ez layiqî vî navî bim. Bêrîvan şehîd bû, lê bi hezaran kes rêya wê dişopînin. Îro ev têkoşîn li çiya, kolan, bajar û her çar parçeyên Kurdistanê didome. Şoreşa jinê li gorî têkoşîna ku li pey xwe hiştiye wê bi ser bikeve.” 
 
MA / Zeynep Durgut
 

Sernavên din

10/03/2025
09:59 Xizmên girtiyan: Em bi destên hev bigirin û astengiyên li pêşiya aştiyê rakin
09:57 Aktîvîstê Belûc: Têkoşîna Kurdan îlhamê dide me
09:35 Endamên ALÎM-DER’ê: Divê êriş bên sekinandin û dewlet gavan biavêje
09:02 Şertê ewil ê pêvajoya nû: Divê girtiyên nexweş bên berdan
09:00 Agirê azadiyê ku ev 2637 sal in nayê vemirandin
09:00 ROJEVA 10’Ê ADARA 2025’AN
09/03/2025
17:12 DEM Partiyê kongreyên xwe yên bajar ên Çewlig û Eskîşehîrê li dar xist
16:43 Amedê piştgirî da banga Ocalan: Divê meclis komîsyonê ava bike
16:38 ‘Civînên Gel En ji bo Aştî û Civaka Demokratîk’ dest pê kirin
16:24 ‘Yên piştgiriyê didin HTŞ’ê berpirsyarên komkujiyan e’
15:50 Mitînga 8’ê Adarê ya Wanê bi dirûşma ‘Jin, jiyan, azadî’ bi dawî bû
15:49 Berdevka DEM Partiyê: Divê dewlet êdî gav biavêje
15:45 Ji bo betalkirina cezayê îdamê yê 3 jinên Kurd bang hate kirin
15:36 Tulay Hatîmogûllari: Em xwedî li têkoşîna Ocalan derdikevin
15:08 Peyama Ocalan a ji bo gelê Wanê: Ez rêzê ji bo vîna her 14 şaredarî bi dest xistî digirim
14:59 Bakirhan: Ocalan ji bo nêzikatiya ‘înkarger a dewletê dibêje ‘veguherin’
14:33 ‘Meclisa Jinan a Zimanê Kurdî’ hate avakirin
13:10 Di mitînga 8’ê Adarê ya Wanê de posterê Abdullah Ocalan hat hilgirtin
12:13 Li Wanê mitînga 8’ê Adarê: Em ê Rêbertiya xwe azad bikin
11:30 Fîlozofê navdar Edgar Morîn piştgirî da banga Abdullah Ocalan
11:00 Kesên piştî Meşa Şevê ya Femînîst hatin binçavkirin hatin berdan
10:35 HSD’ê bîlançoya şer a 24 saetên dawî aşkera kir
10:00 Navendên ku Newroz bê pîrozkirin diyar bûn
09:49 Kovara Jinê bi berga ‘Em serî radikin ber bi azadiyê ve dimeşin’ derket
09:47 Li dijî projeya çêkirina bendavê dê pêvjaoya hiqûqî bê destpêkirin
09:45 Li Amedê jinek hat kuştin
09:34 Jinên ku peyama Abdullah Ocalan wergirtin: Haya me ji berpirsyariya me heye
09:25 Jinên Botanî: Divê Abdullah Ocalan demildest azad bibe
09:15 Xwîşka Gulan a PKK'yî: Em bi Ocalan bawer in, wê azadî pêk were
09:01 Dayikên Aştiyê: Ji bo çareseriyê divê ji ewil Ocalan û girtî bên berdan
09:00 Li Eko Jinê wê hemû biryar bi hev re bên dayîn
09:00 ROJEVA 9’Ê ADARA 2025’AN
08/03/2025
17:15 'Em ji bo aştî û demokrasiyê dengê xwe bilind dikin'
16:43 Li 3 bajaran li aqûbeta windayan pirsîn
16:33 Jin bi daxwaza azadiyê herikîn qadan
16:20 Li Êlihê jinan doza azadiya Abdullah Ocalan kir
16:11 Li Amedê coşa 8’ê Adarê: Em ber bi aştî û azadiyê ve bimeşin
15:56 Li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê 8’ê Adarê
15:51 Li Dersimê 8’ê Adarê: Jin wê civaka demokratik ava bikin
14:16 Ji Jînart Hunerê piştgirî ji bo bangewaziya Ocalan
14:09 Dayikên Şemiyê xwestin kiryarên Alî Işik bên darizandin
13:31 Peyama Ocalan a ji bo 8'ê Adarê: Bang ji bo jinan ronesans e
12:48 Çîçek: Banga dîrokî pêngaveke azadiyê ye
12:29 8'ê Adarê: Jin li qadan e
11:19 Ji MKG'ê peyama 8'ê Adarê
09:36 Wê jin di 9'ê Adarê de li Wanê aştî û azadiyê biqîrin
09:16 Alimên olî: Divê hemû beşên civakê berpirsiyariya xwe bi cih bînin
09:07 Rêxistinên civaka sivîl li bendê ne ku desthilat gav bavêje
09:00 ROJEVA 8'Ê ADARA 2025'AN
07/03/2025
16:28 Bernameya hevdîtinan a DEM Partiyê diyar bû
16:10 Li Curnê Reş jinan şahiyeke bicoş li dar xistin
15:16 Dewleta tirk Sirînê topbaran dike
15:15 Burçîn Satici hate berdan
15:09 EFFP'ê piştgirî da banga Ocalan: Firsendeke dîrokî ye
14:58 Li gelek bajaran çalakiyên 8'ê Adarê hatin lidarxistin
14:41 Li Akdenîzê ji bo avakirina civakeke demokratîk bang li jinan hate kirin
14:27 Îdianameya der heqê Ahmet Ozer de hate qebûlkirin
14:03 Kesên ji lêpirsîna Hînkerê hatibûn binçavkirin hatin berdan
14:02 Girtiyê ku nexweşê derûniyê ye di hucreya yekkesî de tê ragirtin!
13:37 Çîgdem Kiliçgun Uçar: Azadiya jinê nifteya civaka demokratîk e
13:36 Tevgera Ekolojiyê ya Mezopotamyayê: Em ê xwedî li pêvajoyê derkevin
13:01 DEM Partiyê kesên di Komkujiya Qoçgiriyê de hatin qetilkirin bi bîr anî
12:20 Ji 4 bajaran ber bi Tişrînê ve bi rê ketin
12:09 ‘Em piştgiriyê didin Banga Aştî û Civaka Demokratîk’
11:57 Li Sûriyeyê şer: Herî kêm 100 kes hatin kuştin
11:56 Zarok TV dê 10 saliya xwe pîroz bike
11:21 Rêveberiya Xweser banga diyalogê kir
11:17 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
10:56 Ji ber ku wêneyên wan di Hînkerê de hene lewma hatine binçavkirin
10:05 Unsal: Êdî dora dewletê ye û divê gavên qanûnî û makezagonî biavêje
09:32 Banga ‘Em ji bo Rojîn Kabaîşê li qadan bin’
09:31 'Ji bo pêvajo zû pêş bikeve divê TMK bê rakirin'
09:28 Qersî: Dora dewletê ye ku gavan bavêje
09:06 Li Wargeha Mexmûrê bi pêşengtiya jinan jiyaneke nû tê avakirin
09:05 32 sal in gundê wan qedexe ye: Em bendavê naxwazin, jinûveavakirinê dixwazin
09:04 Pîlotê şer yê teqawidbûyî Altan: Ji bo kombûna kongreyê divê êriş bên rawestandin
09:02 Parêzer Eylûl Yaylaci: Ger maf bên naskirin wê Tirkiye li her qadê bi ser bikeve
09:00 ROJEVA 7’Ê ADARA 2025’AN
06/03/2025
16:57 Çalakiyên 8’ê Adarê: Jinan ji Abdullah Ocalan re name şandin
16:26 Şîna Çelîk bi girseyî hat ziyaretkirin
16:18 Baroyan bertek nîşanî binçavkirina nivîskarên Kurd dan
15:37 Rojnameger Oznûr Deger nehat berdan
15:34 Rojnameger li ser gora xwe hatin bibîranîn
15:25 Qeyûman nehiştin afîşên 8’ê Adarê bên hilawistin
15:06 Danişîna doza ciwanên tev li bîranîna Pirsûsê bûn hat taloqkirin
14:53 Cezayê hefsê yê Karakiş hate erêkirin
14:35 Li Mûşê Midûriyeta Xizmetên Jin û Malbatê hate vekirin
14:26 Di lêpirsîna ‘Hînker’ê de 2 kesên din jî hatin binçavkirin
14:26 7 sal in qedexeya ji bo rojnameger Hatîce Şahîn nayê rakirin
14:06 Têkildarî lêpirsînên ‘Lihevkirinên Bajar’ îdianame hate amadekirin
13:57 Der heqê rojnameger Oruç de doz hate vekirin
13:44 Adil piştî 30 salan hate berdan
13:39 Nûçeya me ya li Şirnexê ‘çeteya fihûşê’ di rojeva Meclisê de ye
13:25 Kurtulmuş: Em banga ji Îmraliyê fewqulade dibînin
13:17 Tevî agirbestê jî 828 êriş hatin kirin
13:10 DBP: Divê îktîdar ji bo çareseriyê gavên şênber biavêje
12:28 MKG’ê ji rojnamegerên girtî re qert şand
12:12 Ji bo pirtûkan nedin girtiyan her tişt kirine hincet!
11:30 Parêzeran ji bo hevdîtina bi Abdullah Ocalan re serlêdan kirin
11:28 Qeyûm ji bo bursê ji xwendekaran belgeya sicîla edlî xwest